بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - هم میهن /متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
امروز تمام جانباختگان به خاک سپرده می‌شوند و با فروکش کردن نسبی اخبار و واکنش‌ها، سوالات درباره این واقعه آغاز می‌شود. سقوط هلی‌کوپتر حامل رئیس‌جمهور مسئله‌ای بسیار بااهمیت است و روایت‌های متعدد و ضعف در اطلاع‌رسانی، تردید افکار عمومی درباره زوایای این حادثه را بیشتر می‌کند. به‌خصوص اینکه به دلایل مختلف، تا حدودی بی‌اعتمادی به روایت‌های رسمی وجود دارد و ضعف اطلاع‌رسانی درباره این حادثه، کمکی به این وضعیت نمی‌کند.
روایت رئیس دفتر
غلامحسین اسماعیلی، رئیس دفتر مرحوم سیدابراهیم رئیسی که از دستگاه قضایی با او به پاستور آمد، روز گذشته در تلویزیون حاضر شد و نکاتی درباره روز حادثه مطرح کرد. این حضور از آن جهت اهمیت بیشتری داشت که اسماعیلی سرنشین هلی‌کوپتر شماره 3 در عملیات پروازی آن روز بود.
اسماعیلی گفت: «حرکت ما بعد از نماز ظهر از سد قیز قلعه‌سی بعد از دیدار مردمی حدود ساعت 13 عصر بود که بالگردها از پایین‌دست سد قیز قلعه‌سی به سمت تبریز حرکت کردند و هوا صاف بود.»
او ادامه داد: «بعد از نیم ساعت طی مسیر، در منطقه مجاور معدن مس سونگون قبل از اینکه به این منطقه برسیم، در دره‌ی مجاور آن منطقه که این خط سیر انتخاب شده بود، یک لکه‌ی ابر مانند سفره‌ای که در بیابان پهن کنند وجود داشت و در مسیر بالگردی ما خبری از مه نبود و ممکن است در پایین‌دست و گودی دره مه بود ولی هوا باز و شفاف بود و لکه ابری در منطقه‌ی محدود روی دره قرار داشت.»
رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور اظهار داشت: «از نظر ارتفاع پروازی به‌گونه‌ای بود که ارتفاع بالگردها مواجه با این ابرها بود و قدری هم پایین‌تر از ابرها بودیم. شهید کاپیتان مصطفوی که خلبان بالگرد حامل آقای رئیسی و فرمانده مجموعه بالگردی همراه ما بود، بنا به آنچه بعداً خلبان پرواز ما اعلام کرد، گفت ارتفاع بگیریم و بالای ابرها برویم و از بالا ادامه مسیر دهیم.»
وی ادامه داد: «بعد از 30 ثانیه که به بالای ابر آمدیم، خلبان متوجه شد که بالگرد اصلی همراه ما نیست و آن را ندیدیم.»
رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه هواشناسی گزارشی مبنی بر باد و یا طوفان و ابر داده بود؟ گفت: «نه، هیچ گزارشی نبود. ابر تمام شد و در هوایی قرار گرفتیم که ابر نبود و زیر پای ما خط‌الرأس قله‌های بعد از ابرها رو دیدیم و مجاورش هم معدن مس سونگون بود.»
اسماعیلی اظهار داشت: «چون پرواز نیامد، خلبان ما دور زد و به سمت عقب برگشت و من از کمک خلبان پرسیدم چرا دور زدی؟ که گفت یک بالگرد نیامده و احتمال می‌دهیم که فرود اضطراری داشته و هرچه صدا می‌زنیم ارتباط رادیویی‌مان هم قطع است.»
صحبت‌های اسماعیلی از آن جهت حائز اهمیت است که به‌طور تقریبی محل وقوع سانحه را مشخص می‌کند. 30 ثانیه پس از آنکه هلی‌کوپترها ارتفاع می‌گیرند، فقدان بالگرد حامل رئیس‌جمهور مشخص می‌شود. یک دقیقه و سی‌ ثانیه از آخرین تماس رادیویی تا جلب نظر خلبان بالگرد شماره 3 فاصله بوده و محدوده ابرها در عرض کم‌تر از یک دقیقه پشت سر گذاشته شده است.
غلامحسین اسماعیلی همچنین از فرود در محوطه معدن مس سونگون خبر می‌دهد. همه این‌ها خبر از مشخص بودن محل تقریبی سقوط هلی‌کوپتر رئیس‌جمهور می‌دهد. لاشه هلی‌کوپتر در 3 کیلومتری شمال شرق منطقه طویل پیدا شد. فاصله تقریبی و مستقیم این نقطه تا معدن مس سونگون حدود 12 کیلومتر مسیر زمینی حدود 30 کیلومتر است.
روایت وزیر ارتباطات
عیسی زارع‌پور در گفت‌وگوی ویژه خبری 3 اردیبهشت گفت: «براساس سیگنال‌هایی که دریافت می‌شد سه منطقه را مشخص و مناطق را اولویت‌بندی کردیم و تمرکز را در نهایت روی اولویت اول گذاشیم و در طی این فرایند توانستیم اطلاعات دقیق‌تری دریافت کنیم و محدوده جست‌وجو را کوچکتر کنیم چراکه دو دستگاه تلفن همراه همچنان تا ساعت 7 یا 8 شب روشن بودند و همین امر باعث شد محدوده دقیق‌تری را شناسایی کنیم و در اختیار تیم‌های امدادی و هم تیم‌های پهپادی از جمله تیم پهپادی ترکیه‌ای که با اخذ مجوزها و فرآیندهای قانونی از نهادهای ذیربط مشغول پایش بود، قرار دادیم.»
براساس این روایت، 4 نقطه در جریان بررسی‌های فنی به دست آمده و در نهایت بررسی به محدوده‌ای یک‌کیلومتری محدود و با روشن شدن هوا، محل سقوط مشخص می‌شود. اما محلی که در گفت‌وگوی ویژه خبری به‌عنوان نقطه پیدا شدن لاشه هلی‌کوپتر نشان داده شد، ارتباطی به محل سقوط ندارد. براساس مختصات منتشرشده توسط ایرنا، نقطه پیدا شدن لاشه در مثلث میان سه بی‌تی‌اس تلفن همراه (نقطه آغاز جست‌وجو) و هیچ‌کدام از تصاویر نمایش داده‌شده در گفت‌وگوی ویژه خبری نیست و حدود 3 کیلومتر از غربی‌ترین نقطه این مختصات مورد بررسی فاصله دارد.
به گفته مهرداد بذرپاش در تلویزیون (2 خرداد)، تلفن‌های همراه حسین امیرعبداللهیان، استاندار آذربایجان شرقی و امام‌جمعه تبریز زنگ می‌خورد اما پاسخ نمی‌دادند.
شهادت محافظان
روایت‌های متفاوتی از نحوه چینش سرنشینان در 3 بالگرد کاروان رئیس‌جمهور وجود دارد که هیچ‌کدام از آن‌ها قطعی و تائیدنشده نیست. گفته می‌شود که تقسیم‌بندی وزرا در لحظه آخر پیش از پرواز تغییر کرده است.
محمد کوثری، نماینده ادوار مجلس و از فرماندهان بلندپایه پیشین سپاه در این باره و به‌خصوص یکی از اعضای تیم حفاظت رئیس‌جمهور (سروان پاسدار جواد محرابی) که ابتدا نامش در میان شهدا قرار گرفت و سپس حذف شد، گفت: «سرتیم اصلی سردار [سیدمهدی] موسوی بودند.
برخی رسانه‌ها حرف‌های بی‌ربطی را می‌سازند. محافظ نفر دوم در بالگرد دیگری بوده، زیرا در یک بالگرد به چند نفر محافظ احتیاجی نبوده و تمام این حرف‌ها بی‌اساس است. ما مسئله پنهان‌شده‌ای نداریم.»
هشدار نارنجی
روز گذشته مدیرکل حوزه ریاست، روابط عمومی و ارزیابی عملکرد سازمان هواشناسی به انصاف‌نیوز گفت که در روز سانحه برای هلیکوپتر حامل رئیس فقید دولت سیزدهم و همراهانش هشدار نارنجی داده شده بود.
عبدالرسول حسن‌پور با اشاره‌ به گفت‌وگوی تلویزیونی رئیس دفتر رئیس‌جمهور مرحوم گفت: ایشان درباره‌ی گزارش هواشناسی صحبتی نداشتند و درباره‌ی وضعیت هوا توضیح دادند که شرایط چندان حادی نبود. ما هم گزارشات را اعلام کرده بودیم و همه‌ی این گزارشات هم در سایت ما هست و هم گزارشاتی که به فرودگاه دادیم و همه‌ی اطلاعات آنجا ثبت است.
حسن‌پور با تاکید بر اینکه، هشدار دادن درباره‌ی اینکه پرواز انجام نشود وظیفه‌ی ما نیست، گفت: ما اطلاعات هواشناسی را باید بدهیم. ما در آن روز هشدار نارنجی دادیم و تمام مستندات آن هم موجود است و می‌توانیم ارائه دهیم. اما اینکه خلبان چه تصمیمی بگیرد را ما دخالتی نداریم. ما فقط این اطلاعات را در اختیار قرار می‌دهیم براساس آن اطلاعات آنها تصمیم می‌گیرند. من هم صحبت ایشان را که گوش کردم درباره‌ی هواشناسی چیزی نفرمودند.