ایرانیان جهان - آبراهامیان معتقد است که سرکوب اعتراض‌های دانشجویی ضداسرائیل در هفته‌های گذشته، نتیجه یک پروژه دودهه‌ای است که باعث شده‌است نقش و نفوذ حامیان مالی و ثروتمندان در دانشگاه‌های آمریکا افزایش پیدا کند. به اعتقاد او نقش تعیین‌کننده‌ای که حامیان مالی در اداره دانشگاه‌های آمریکا پیدا کرده‌اند، باعث شده‌است که تمایلات این دسته از ثروتمندان در نحوه مواجهه با دانشجویان و دانشگاهیان اثرگذارتر شود و به همین دلیل شکاف شدیدی میان اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها با رؤسا و هیئت امنای این دانشگاه‌ها پدید آمده‌است.
یرواند آبراهامیان، استاد مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهری نیویورک (CUNY) یکی از برجسته‌ترین پژوهشگران تاریخ معاصر ایران محسوب می‌شود که از سه دهه پیش با ترجمه کتاب «ایران بین دو انقلاب» در میان دانشگاهیان و علاقه‌مندان به تاریخ در ایران شناخته ‌شد. مباحث او در مورد تاریخ معاصر ایران و زاویه نگاهش به برخی از رویدادهای مهم از جمله کودتای 28 مرداد 1332 با جنجال‌ها و انتقادهایی نیز همراه بوده ‌است. اعتراض‌های دانشجویان آمریکایی به عملکرد اسرائیل در جنگ غزه و حمایت بی‌قید و شرط آمریکا از اسرائیل در هفته‌های گذشته به یکی از سوژه‌های اصلی رسانه‌ها بدل شده‌است. آبراهامیان علاوه بر اینکه در طول دهه‌های گذشته در دانشگاه‌های برجسته‌ای همچون پرینستون، نیویورک و آکسفورد تدریس کرده‌است، در اوج اعتراض‌های ضدجنگ ویتنام بین سال‌های 1968 و 1969 در دانشگاه کلمبیا به‌عنوان یکی از مراکز اعتراض‌ها تحصیل می‌کرد. البته آبراهامیان می‌گوید که در آن دوران به دلیل اینکه یک دانشجوی مهاجر بود، به دلیل نگرانی از اخراج و دیپورت شدن از آمریکا شخصاً در اعتراض‌ها شرکت نمی‌کرد، اما همسرش و بسیاری از دوستان و آشنایانش مستقیماً در این اعتراض‌ها نقش داشتند. آبراهامیان معتقد است که سرکوب اعتراض‌های دانشجویی ضداسرائیل در هفته‌های گذشته، نتیجه یک پروژه دودهه‌ای است که باعث شده‌است نقش و نفوذ حامیان مالی و ثروتمندان در دانشگاه‌های آمریکا افزایش پیدا کند. به اعتقاد او نقش تعیین‌کننده‌ای که حامیان مالی در اداره دانشگاه‌های آمریکا پیدا کرده‌اند، باعث شده‌است که تمایلات این دسته از ثروتمندان در نحوه مواجهه با دانشجویان و دانشگاهیان اثرگذارتر شود و به همین دلیل شکاف شدیدی میان اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها با رؤسا و هیئت امنای این دانشگاه‌ها پدید آمده‌است. در ادامه متن کامل گفت‌وگوی شهاب شهسواری، خبرنگار روزنامه «هم‌میهن» را با یرواند آبراهامیان، مورخ برجسته و استاد دانشگاه شهری نیویورک مطالعه می‌کنید.

*‌چرا حامیان مالی چنین فشاری وارد می‌کنند؟ آیا این فشارها نتیجه عملکرد لابی اسرائیل است یا مسئله دیگری در میان است؟ این مسئله نتیجه یک فرآیند طولانی‌مدت و جاری است. در این رویداد خاص، منافع لابی یهودی و به‌طور اخص کمیته آمریکایی امور اسرائیل (AIPAC American Israel Public Affairs Committee) مورد توجه است. اما در کل شرایط کنونی دانشگاه‌ها و نفوذ گروه‌های فشار مالی نتیجه یک پروژه بلندمدت‌تر است. در طول 20 سال گذشته شاهد بودیم که تحصیلات عالی گران‌تر از همیشه شده‌است و دانشگاه‌ها بیش از هر زمان دیگری به پول وابسته شده‌اند. به همین دلیل هیئت امنای دانشگاه‌ها از هر زمان دیگری قدرتمندتر شده‌اند. در گذشته هم رؤسای دانشگاه‌ها به توصیه‌های هیئت امنا گوش می‌دادند، چراکه توسط هیئت امنا آنها را منصوب می‌کرد. اما رئیس دانشگاه از میان هیئت علمی دانشگاه انتخاب می‌شد، یعنی استادها در فرآیند ارتقا در هیئت علمی دانشگاه ارتقا رتبه پیدا می‌کردند و به درجات بالاتر می‌رسیدند و از آنجا به‌عنوان رئیس دانشگاه انتخاب می‌شدند. اما امروزه بیشتر و بیشتر شاهد این هستیم که افرادی به‌عنوان رئیس دانشگاه انتخاب می‌شوند که از هیئت علمی آن دانشگاه نیستند. برای مثال مینوش شفیق، رئیس دانشگاه کلمبیا، از مدیریت کسب‌وکار به دانشگاه آمده‌است. سابقه مدیریتی او در صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی بوده‌است. در طول سالیان متمادی کار او این بود که از سوی صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی به کشورهای فقیر بگوید برنامه‌های ریاضت اقتصادی در پیش بگیرند و بودجه آموزش و پرورش، سلامت و مسائل اساسی دیگر را کاهش دهند. او حالا رئیس دانشگاه کلمبیا است، درحالی‌که هیچ تجربه دانشگاهی ندارد و با فرهنگ دانشگاه آشنا نیست. او اساساً خادم گروه‌های فشار مالی است. همین مسئله باعث ایجاد شکاف ذاتی میان ریاست دانشگاه کلمبیا و هیئت علمی دانشگاه می‌شود. ‌*در ساختار دانشگاه‌های آمریکا همواره مسئله پول تعیین‌کننده بوده‌است، اما چرا به صورت اخص در مورد اعتراض‌های اخیر این اتفاق افتاده‌است و حتی شاهد هستیم که خشونت‌هایی هم در سطح دانشگاه‌ها رخ می‌دهد؟ در این اعتراض‌ها به‌طور اخص ما شاهد هستیم که تقریباً در همه موارد خشونت‌ها توسط مخالفان معترضان و اعتراض‌های متقابل آغاز شده‌است. انگیزه این خشونت‌ها این است که هرج و مرج ایجاد شود و دعوت کردن از پلیس برای ورود به دانشگاه توجیه شود و جلوی هرگونه گفت‌وگو و بحثی گرفته‌شود. همانگونه که گفتم معترضان بسیار محتاط هستند که مسالمت‌آمیز رفتار کنند. به همین دلیل است که تاکید کردم تفاوت اساسی میان این اعتراض‌ها و اعتراض‌های سال 1968 وجود دارد. اعتراضات دانشجویی علیه جنگ ویتنام

*‌فکر می‌کنید دانشجویان و دانشگاهیان تا چه اندازه بر سیاست‌گذاری دولت آمریکا در خاورمیانه اثرگذار باشند؟ خیلی کم. واقعاً چندان تاثیری ندارد. چند هفته و یا حتی چند روز دیگر دانشگاه‌ها تعطیل می‌شوند و دیگر امکان اعتراض نیست. اما آنچه به دست آمده‌است این است که تعداد بیشتری از افرادی که مسائل خاورمیانه را مطالعه کرده‌اند، الان در وزارت خارجه و اندیشکده‌ها هستند و به این نتیجه می‌رسند که در سیاست‌گذاری‌های آمریکا در مورد اسرائیل، منافع آمریکا با منافع اسرائیل متمایز و متفاوت است. این مسئله به تدریج برای سیاست‌گذاران روشن‌تر می‌شود که اگر قرار باشد به منافع آمریکا اولویت داده‌شود، باید سیاست آمریکا از سیاست خارجی اسرائیل فاصله بیشتری بگیرد. وقتی جزئیات را بررسی کنیم می‌بینیم که بین منافع ملی اسرائیل و منافع ملی آمریکا تعارض وجود دارد و مشابه نیست. اگر فردی در وزارت خارجه یا پنتاگون مسئولیت داشته‌باشد باید تصمیم بگیرد که به کدام سیاست اولویت بدهد و به‌عنوان یک آمریکایی باید به منافع ملی آمریکا اولویت بدهد. *‌درون دانشگاه‌های آمریکا بین دانشجویان و استادان تا چه اندازه شکاف نسلی در مورد دیدگاه‌ها نسبت به خاورمیانه وجود دارد؟ بستگی دارد در مورد کدام بخش از استادان صحبت کنیم. در گروه‌های مطالعاتی خاورمیانه شکاف نسلی زیادی وجود ندارد، چون من فکر می‌کنم که بسیاری از متخصصان سالخورده‌تر خاورمیانه به اندازه کافی در مورد منازعه اعراب و اسرائیل اطلاعات دارند که بدانند مسائل خیلی پیچیده‌تر از آن چیزی است که اسرائیلی‌ها وانمود می‌کنند. اختلاف و شکاف نسلی بیشتر بیرون از مجامع دانشگاهی و تخصصی است. دانشگاهیان خارج از گروه‌های مطالعات خاورمیانه، مثلاً در گروه‌های ادبیات انگلیسی یا الهیات هستند که ممکن است هوادار اسرائیل باشند. اما به اعتقاد من اکثریت دانشگاهیان بیشتر به سمت فلسطین تمایل دارند.