ایرانیان جهان - دنیای اقتصاد /متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در اولین مرحله از تور آسیایی خود که شامل مذاکرات تجاری دشوار با شی جین‌پینگ، همتای چینی‌اش خواهد بود، برای حضور در چهل و هفتمین اجلاس آسه‌آن وارد مالزی شد. این نشست از یکشنبه (3 آبان) تا سه‌شنبه (5 آبان) ادامه دارد. حدود 24کشور جهان در این نشست سه روزه حضور دارند. «ارین هیل» در گزارشی برای الجزیره نوشت، آسه‌آن از 10 عضو تشکیل شده است: برونئی، کامبوج، اندونزی، لائوس، مالزی، میانمار، فیلیپین، سنگاپور، تایلند و ویتنام. این کشورها روی هم رفته 678میلیون نفر جمعیت و 3.9تریلیون دلار تولید ناخالص داخلی دارند. امسال، آسه‌آن یازدهمین عضو خود، تیمور شرقی را به عضویت در آورد. این کشور در سال2002 از اندونزی استقلال یافت و 1.4میلیون نفر جمعیت دارد. این اجلاس رهبران تمام کشورهای عضو این بلوک را به‌جز ژنرال ارشد مین آنگ هلاینگ، رئیس‌جمهور موقت میانمار، گرد هم خواهد آورد.
بازار ![]()
ترامپ پیش از ورود به مالزی و به‌منظور سوخت گیری توقف کوتاهی در قطر داشت. به گزارش الجزیره، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، از قطر به‌خاطر تلاش‌هایش در برقراری آتش‌بس در غزه تشکر کرد. ترامپ این اظهارات را هنگام استقبال امیر قطر، تمیم بن‌حمد آل‌ثانی و نخست‌وزیر شیخ محمد بن‌عبدالرحمن بن‌جاسم آل‌ثانی در هواپیمای ویژه رئیس‌جمهور آمریکا بیان کرد. ترامپ در کنار رهبران قطر گفت: «ما کارهای زیادی با هم انجام داده‌ایم، به‌خصوص در سال گذشته. کاری که ما انجام داده‌ایم باورنکردنی است -صلح برای خاورمیانه- و آنها عامل بسیار بزرگی در آن بودند، بنابراین فقط می‌خواهم از شما تشکر کنم.» امیر قطر، در پستی در ایکس، از ملاقات با ترامپ ابراز خرسندی کرد و گفت که ملاقات آنها «فرصت خوبی برای بحث در مورد برنامه‌های صلح در خاورمیانه، پیگیری تلاش‌ها برای تحکیم توافق پایان جنگ در غزه و بررسی چشم‌اندازهای همکاری استراتژیک بین دو ملت دوست ما» است.
به گزارش الشرق الاوسط، این اولین سفر ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور به کوآلالامپور است؛ جایی که هواپیمای او توسط دو جت «اف 18» مالزی اسکورت شد. ترامپ که با فرش قرمز و دریایی از پرچم‌های مالزی و ایالات متحده مورد استقبال قرار گرفت، با رقص و دست تکان دادن مخصوص خود به هنرمندان پاسخ داد. ترامپ با کادیلاک زرهی خود - که به «هیولا» معروف است - به همراه نخست‌وزیر انور ابراهیم به اجلاس انجمن کشورهای جنوب شرقی آسیا (آسه آن) رفت.
در کوآلالامپور چه می‌گذرد؟
سفر رئیس‌جمهور آمریکا به مالزی با حواشی زیادی همراه بود. یکی از این حواشی اعتراضات در پایتخت مالزی بود. گروهی از معترضان، از جمله برخی که پلاکاردهایی با عنوان «ترامپ را بیرون کنید» در دست داشتند، در برخی نقاط کوآلالامپور تجمع کردند. به گزارش الجزیره، برخی معترضان پلاکاردهایی تمسخرآمیز از ترامپ در دست داشتند. روی برخی از پلاکاردها شعارهایی در حمایت از فلسطین نوشته شده بود. برخی هم تابلوی «ترامپ! حمایت از نتانیاهو را بس کن»؛ «ما به تروریست‌ها خوشامد نمی‌گوییم»؛ «ترامپ! خوش نیامدی»؛ «آپارتاید را پایان بده، اسرائیل را بایکوت کن» در دست داشتند.
یک حاشیه دیگر، تمایل فوق‌العاده ترامپ به دیده شدن بود. رئیس‌جمهور آمریکا در جریان عکس گرفتن با سران آسه‌آن، بین نخست‌وزیران انور ابراهیم از مالزی و هون مانت از کامبوج، در مرکز توجه قرار گرفت؛ درست همانند نشست صلح در غزه که در قاهره برگزار شد و رئیس‌جمهور آمریکا روی «سن» ایستاده و دیگر رهبران دنیا با وی دست می‌دادند.
با این حال، سفر رئیس‌جمهور آمریکا به مالزی با مذاکرات گسترده تجاری با طرف‌های آسیایی هم همراه بود. مذاکرات تجاری آمریکا و چین در پایتخت مالزی، پیش از دیدار ترامپ با شی در کره‌جنوبی (پنج‌شنبه 8آبان)، روز یکشنبه و دوشنبه ادامه داشت تا به توافقی برای پایان دادن به جنگ تجاری شدید بین دو اقتصاد بزرگ جهان دست یابند (دنیای‌اقتصاد در گزارش « آسه‌آن؛ میزبان بازی بزرگ تجاری» که در 4 آبان ماه منتشر شد به تفصیل به این سفر پرداخته بود). «بتسی کلاین»، خبرنگار سی‌ان‌ان در گزارشی نوشت، اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده، پس از آنچه او مذاکرات تجاری «بسیار خوب» با همتایان چینی خود توصیف کرد، اظهار کرد که افزایش تعرفه‌ها بر چین «عملا از روی میز برداشته شده است».
بسنت در پاسخ به پرسشی در مورد وضعیت این تعرفه‌ها گفت: «ما یک جلسه دو روزه بسیار خوب داشتیم. من معتقدم که بنابراین 100درصد بیشتر از جایی که اکنون هستیم خواهد بود و من معتقدم که این عملا از روی میز برداشته شده است.» «سیمون مک‌کارتی» نیز در گزارش دیگری برای سی‌ان‌ان نوشت، رسانه‌های دولتی چین اعلام کردند که مذاکره‌کنندگان تجاری ایالات متحده و چین به «اجماع اولیه» در مورد چگونگی رسیدگی به «نگرانی‌های مربوطه» خود رسیده‌اند. بسنت گفت که دو طرف «زمینه را برای دیدار رهبران» با «چارچوبی بسیار موفق برای بحث آنها» فراهم کرده‌اند.
در عین حال، ترامپ هنگام ترک واشنگتن، به گمانه‌زنی‌ها مبنی بر احتمال دیدار با کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی (برای اولین بار از سال 2019) دامن زد و گفت که «برای این کار آماده است». ترامپ می‌خواهد با یک تیر (سفر به آسیا) چند نشان بزند (دیدار با اون؛ دیدار با شی؛ دیدار با رهبران آسیا؛ صلح کامبوج و غیره). رئیس‌جمهور آمریکا همچنین در اولین سفر خود به آسیا از زمان بازگشت به کاخ سفید در ژانویه، درحالی‌که موجی از تعرفه‌ها و توافقات بین‌المللی در جریان است، از ژاپن نیز بازدید خواهد کرد.
سی‌ان‌ان در روایت خود از سفر ترامپ به مالزی نوشت، رئیس‌جمهور آمریکا، برای یک هفته شلوغ و پر از دیدار با رهبران آسیایی در حالی وارد مالزی شد که اولین دستور کارش نظارت بر امضای توافق صلح بین رهبران کامبوج و تایلند بود. «کوچا اولارن»، خبرنگار سی‌ان‌ان، نوشت بیانیه مشترک امضاشده بین تایلند و کامبوج شامل تعهد بانکوک برای آزادی «فوری» اسرای جنگی در بازداشت است. در جریان اختلاف مرزی کوتاه‌مدت آنها در اوایل امسال، ده‌ها نفر از هر دو طرف کشته شدند تا اینکه آتش‌بس با میانجی‌گری مالزی و ایالات متحده به خصومت‌ها پایان داد. اما آزادی 18سرباز کامبوجی که توسط تایلند اسیر شده بودند، همچنان یک نقطه اختلاف باقی مانده است. در این بیانیه مشترک آمده است که تایلند «متعهد می‌شود که اسرای جنگی را به سرعت آزاد کند» تا راهی برای ارتقای اعتماد متقابل باشد. برخی از اقدامات قطعی ذکرشده در بیانیه مشترک شامل مین‌زدایی در امتداد مرز کامبوج و تایلند و همچنین خروج سلاح‌های سنگین است.
«بتسی کلاین»، همچنین نوشت، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در دیدار با لولا دا سیلوا، رئیس‌جمهور برزیل، برای دومین‌بار در چند ماه گذشته، لحنی ملایم‌تر اتخاذ و پیش‌بینی کرد که برزیل در نهایت با ایالات متحده به توافق تجاری دست خواهد یافت. ترامپ در دیدار دوجانبه با لولا در حاشیه اجلاس آسه‌آن گفت: «فکر می‌کنم با برزیل به توافق خواهیم رسید. ما خیلی خوب با هم کنار می‌آییم.» این دیدار نشان‌دهنده بهبود روابط پس از شکاف بین ایالات متحده و برزیل در اوایل سال جاری بود. ترامپ در اول اوت تعرفه سنگین 50درصدی را علیه برزیل اعمال و تهدید کرد که اگر برزیل محاکمه رئیس‌جمهور سابق راست‌گرا و متحد ترامپ، ژایر بولسونارو را پایان ندهد، این تعرفه‌ها را اعمال خواهد کرد. بولسونارو به بیش از 27سال زندان محکوم شد. ترامپ گفت که از اتفاقی که برای بولسونارو افتاده «بسیار ناراحت» است، اما وقتی از او پرسیده شد که آیا این موضوع را با لولا در میان خواهد گذاشت، ترامپ به خبرنگار پرسشگر گفت که «به شما ربطی ندارد».
«ریان لومر» نیز در گزارش دیگری برای سی‌ان‌ان نوشت، کامبوج و مالزی هر دو در اولین روز سفر پرجنب‌وجوش ترامپ به آسیا، توافق‌نامه‌های تجاری متقابلی را با ایالات متحده امضا کردند که شامل دسترسی به مواد معدنی حیاتی است. بر این اساس، هر دو کشور بازارهای خود را به روی سرمایه‌گذاری ایالات متحده در مواد معدنی حیاتی باز خواهند کرد و کامبوج نیز فرصت‌ها را در زمینه انرژی، برق، مخابرات، حمل‌ونقل و زیرساخت‌ها گسترش خواهد داد. طبق متن توافق‌نامه، کامبوج رفتار منصفانه با سرمایه‌گذاران آمریکایی، حمایت‌های تجاری دیجیتال و استانداردهای قوی کار و محیط زیست را تضمین می‌کند. توافق‌نامه با مالزی به کسری تجاری ایالات متحده با این کشور رسیدگی می‌کند و تعرفه‌ها و موانع غیرتعرفه‌ای را برای تقویت همکاری در صنعت، فناوری و خدمات تنظیم خواهد کرد.
این گزارشگر سی‌ان‌ان افزود: ایالات متحده و تایلند نیز بر سر طرح کلی یک توافق تجاری برای گسترش دسترسی به بازار، تقویت زنجیره‌های تامین و تعمیق همکاری اقتصادی به توافق رسیدند. طبق چارچوب تعریف‌شده همکاری، تایلند تعرفه‌های 99درصدی از کالاهای آمریکایی را حذف خواهد کرد؛ درحالی‌که ایالات متحده 19درصد از «تعرفه‌های متقابل» را حفظ خواهد کرد و دسترسی بدون تعرفه را برای محصولات منتخب تایلندی اعطا خواهد کرد. تایلند همچنین موافقت کرد که سالانه حدود 2.6میلیارد دلار کالاهای کشاورزی آمریکایی، 5.4میلیارد دلار محصولات انرژی و 80هواپیمای آمریکایی به ارزش 18.8میلیارد دلار خریداری کند.
پس از مالزی، ترامپ دیروز دوشنبه به توکیو رفت تا با سانای تاکایچی، نخست‌وزیر جدید ژاپن، دیدار کند. ترامپ گفت که «چیزهای خوبی در مورد او» شنیده است و از این واقعیت که او از دستیاران شینزو آبه، نخست‌وزیر سابق ترور شده، بوده و با او روابط نزدیکی داشته، تمجید کرد. تاکایچی روز شنبه در تماس تلفنی به ترامپ گفته بود که «تقویت اتحاد ژاپن و آمریکا اولویت اصلی دولت من در جبهه دیپلماتیک و امنیتی است». ژاپن از بدترین تعرفه‌هایی که ترامپ برای پایان دادن به آنچه او توازن تجاری ناعادلانه‌ای می‌نامد که «ایالات متحده را غارت می‌کند» رهایی یافته است.
نقطه اوج این سفر، کره‌جنوبی است؛ جایی که ترامپ برای اولین‌بار از زمان بازگشت به قدرت با شی جین‌پینگ دیدار خواهد کرد (روز پنج‌شنبه 8آبان در اجلاس همکاری اقتصادی آسیا-اقیانوسیه APEC در کره‌جنوبی). ترامپ روز چهارشنبه پیش از اجلاس مذکور در شهر بندری جنوبی بوسان فرود آمده و با «لی جائه میونگ»، رئیس‌جمهور کره‌جنوبی، دیدار خواهد کرد. روز پنج‌شنبه، بازارهای جهانی از نزدیک نظاره‌گر خواهند بود تا ببینند آیا دیدار با شی می‌تواند جنگ تجاری ناشی از تعرفه‌های گسترده ترامپ، به‌ویژه پس از اختلاف اخیر بر سر محدودیت‌های عناصر خاکی کمیاب پکن را متوقف کند یا خیر.