ایرانیان جهان - ایرنا / گزارش آکسیوس فاش کرده است که رئیس‌جمهور آمریکا در تماسی تلفنی محرمانه با ولیعهد عربستان سعودی از ریاض خواسته است پس از پایان جنگ غزه، روند عادی‌سازی روابط با اسرائیل را آغاز کند؛ درخواستی که به گفته این منبع با نشانه‌هایی از آمادگی ریاض برای همکاری همراه بوده است.
وب‌سایت آمریکایی «آکسیوس» به نقل از چند مقام ارشد ایالات متحده فاش کرد که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا ماه گذشته در یک تماس تلفنی محرمانه با محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان خواستار آغاز گام‌های عملی برای عادی‌سازی روابط ریاض با تل‌آویو پس از توقف جنگ غزه شده است. این تماس پس از برگزاری نشست «صلح غزه» در مصر انجام گرفته و پیش‌تر علنی نشده بود.
یک مقام آمریکایی مطلع از جزئیات تماس گفته است که ترامپ در این گفت‌وگو تأکید کرده است: «جنگ غزه را پایان داده‌ام و اکنون می‌خواهم شما روند عادی‌سازی روابط با اسرائیل را آغاز کنید.»
به گفته این منبع، ولیعهد عربستان سعودی نیز آمادگی خود را برای همکاری در این مسیر با دولت ترامپ ابراز کرده است.
مقامات آمریکایی می‌گویند پیام واشنگتن به ریاض روشن است و بر این نکته تاکید دارد که آمریکا تمام درخواست‌های اصلی عربستان را پیگیری کرده است و حال نوبت ریاض است که برای خواسته رئیس‌جمهور آمریکا، یعنی عادی‌سازی روابط با اسرائیل، گام بردارد. با این حال، فاصله میان مواضع عربستان و اسرائیل همچنان «قابل‌توجه» توصیف شده است.
به گفته منابع آمریکایی، برخی از مطالبات کلیدی عربستان یا محقق شده یا در حال اجراست. ریاض خواهان یک پیمان دفاعی رسمی با واشنگتن بود و انتظار می‌رود ترامپ در سفر پیشِ‌روی، بن‌سلمان به واشنگتن یک «تعهد امنیتی» ارائه کند که می‌تواند مقدمه‌ای برای پیمانی کامل باشد.
طبق این گزارش، موضوع تشکیل کشور فلسطین، از دیگر شروط غیرقابل‌چشم‌پوشی عربستان است. دولت ترامپ معتقد است نسخه نهایی «طرح صلح غزه» که کاخ سفید آماده کرده، موضوع تشکیل کشور فلسطین را به شکل ضمنی در دستور کار قرار می‌دهد. اما دیپلمات‌های عرب و برخی مقامات پیشین آمریکا نسبت به اینکه این متن بتواند معیارهای ریاض را برآورده کند ابراز تردید کرده‌اند؛ معیارهایی که شامل «مسیر معتبر، برگشت‌ناپذیر و زمان‌بندی‌شده» به‌سوی کشور مستقل فلسطین است.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل که به‌شدت با راهکار دو دولتی مخالف است، مهم‌ترین مانع در مسیر پیشبرد طرح تلقی می‌شود. به گفته مقامات آمریکایی، نتانیاهو مواضعی «غیر کمکی» در خصوص اجرای طرح ترامپ اتخاذ کرده و همین موضوع باعث پیچیدگی بیشتر مذاکرات شده است.
با این حال، نتانیاهو مسئولیت پرونده عادی‌سازی روابط با عربستان را به مشاور نزدیک خود، ران درمر، سپرده است. درمر در گفت‌وگو با مقاماتی همچون جی.دی. ونس، معاون رئیس‌جمهور و مارکو روبیو، وزیر خارجه اعلام کرده است که به کار بر روی توافقات احتمالی ادامه خواهد داد.
تحلیلگران می‌گویند محمد بن‌سلمان برای پیشبرد عادی‌سازی روابط به تعهدات بسیار محکم‌تر و امتیازات محسوس از سوی اسرائیل نیاز دارد تا بتواند بر افکار عمومی سعودی که پس از جنگ غزه بیش از گذشته نسبت به اسرائیل بدبین شده است، تأثیر بگذارد.
با وجود ادامه مذاکرات، مقامات آمریکایی مطمئن نیستند که در جریان سفر آینده ولیعهد عربستان سعودی به واشنگتن، بتوان به «پیشرفتی تعیین‌کننده» در مسیر عادی‌سازی دست یافت.
در ماه مه گذشته(اردیبهشت)، در جریان سفر ترامپ به ریاض مجموعه‌ای از توافق‌ها میان آمریکا و عربستان حاصل شد اما بسیاری از آنها هنوز عملی نشده‌اند. سعودی‌ها از این موضوع که توافق‌های مذکور «فقط روی کاغذ باقی مانده‌اند» ابراز نارضایتی کرده‌اند.
برقراری روابط دیپلماتیک میان عربستان و اسرائیل پس از دهه‌ها خصومت می‌تواند معادلات سیاسی و امنیتی خاورمیانه را دگرگون کرده و نفوذ آمریکا در منطقه را تقویت کند.
بازار ![]()
ترامپ ماه گذشته ابراز امیدواری کرد که عربستان «به‌زودی» به توافقنامه‌های ابراهیم بپیوندد؛ توافق‌هایی که در سال 2020 با امارات، بحرین و مراکش امضا شد.