چاپ

ایرانیان جهان - اعتماد /« ویروس ظاهرسازی » عنوان سرمقاله روزنامه اعتماد نوشته علی میرزامحمدی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
در جریان سفر استانی رییس‌جمهور به زنجان؛ ایشان از راه‌اندازی نمایشی یکی از کارخانه‌ها به‌شدت گلایه کردند و متذکر شدند که جلوی این ظاهرسازی‌ها را خواهند گرفت. این ظاهرسازی زمانی فاش شد که برخی کارگران کارخانه که نگران از دست دادن شغل خود بودند، این پیام را به رییس‌جمهور منتقل کردند که خط تولید تنها با ظرفیت 10 درصدی و به صورت نمایشی از سوی صاحبان کارخانه و در آستانه ورود رییس‌جمهوری راه‌اندازی شده است. بی‌شک این ظاهرسازی و تزریق اطلاعات غلط و گمراه‌کننده به مسوولان، اولین و آخرین این پدیده شوم و تباه‌کننده نیست و ما با جلوه‌های دیگری از تزریق اطلاعات غلط و گمراه‌کننده و ظاهرسازی‌ها مواجه هستیم. این اطلاعات غلط و ظاهرسازی فقط از ناحیه کارخانجات و شرکت‌های خصوصی ارایه نمی‌شود بلکه گاهی منبع اصلی این اطلاعات گمراه‌کننده نهادهای آماری کشور است. انگیزه‌ها و اهداف انتشار اطلاعات غلط و ظاهرسازی نیز متفاوت است. هدف این نوع تحریف واقعیت، گاهی سود اقتصادی و گاهی به زعم سانسور‌کنندگان اطلاعات، کنترل و کاهش التهاب بازار و حتی ترس از تشدید یا وقوع بحران‌های اجتماعی تلقی می‌شود؛ اما واقعیت این است که با دروغ و ظاهرسازی نه‌تنها بحران‌های اقتصادی و اجتماعی کنترل نخواهد شد، بلکه خرمن سرمایه اعتماد اجتماعی مردم نیز با کبریت دروغ‌ها و ظاهر‌سازی به خاکستر تبدیل خواهد شد. عدم ارایه آمار دقیق، شفاف و بهنگام ازسوی نهادهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، حرکت و تصمیم‌گیری مدیران ارشد را دچار اختلال خواهد نمود و استراتژی‌های توسعه کشور، به شکست منتهی خواهد شد. از منظر جامعه‌شناختی یکی از شرایط مهم فعالیت سالم و روبه رشد نظام سلسله‌مراتب حکومتی در هر کشوری به شرط سالم بودن ساختارها و گزینش درست نیروها آن است که مدیران، نظارت درستی بر فعالیت‌های زیردستان خود داشته باشند و آنها را برای رسیدن به اهداف درست مدیریت کنند. اما برای حدوث این شرط مهم، لازم است اطلاعات درستی از ناحیه زیردستان، در اختیار مدیران قرار گیرد. نه‌تنها اطلاعات باید به درستی به آنها منتقل شود بلکه حتی لازم است اشتباهات این مدیران به صراحت و با ادبیاتی مناسب به آنها گوشزد شود تا سکان هدایت این سفینه در توفان بحران‌ها با برخورد به «کوه یخ بی‌تدبیری» در گرداب هلاکت گرفتار نشود. به عبارت دیگر هر کس در موقعیت خود باید به درستی نقش‌آفرینی ‌کند و اطلاعات درستی را آن‌هم در زمان مناسب و با ادبیاتی دلسوزانه اما صریح، فارغ از فرهنگ ارادت‌سالاری، تملق و تزویر در اختیار مدیران رده بالای خود قرار بدهد. اما اگر از روی عمد به جهت حفظ منافع خود و گروه خود یا جهل به جهت مصلحت‌سنجی و ترس افشای واقعیت، تصویری وارونه به مسوولان رده بالای خود گزارش کند، چگونه می‌توان به موقع، مسائل و مشکلات اقتصادی و اجتماعی جامعه را تشخیص داد و در پی اصلاح و بهبود امور برآمد. نشانه بیماری درد است و دردهای جامعه با ظاهرسازی و فریب مخفی خواهند ماند و و رهبران زمانی متوجه وضعیت وخیم اجتماعی و اقتصادی کشور خواهند شد که کار به مراحل دشواری رسیده است. بر این اساس لازم است علاوه بر مسیرهای رسمی و دولتی کسب اطلاعات و آمار، به منظور صحت‌سنجی اطلاعات ارایه‌شده، مسیرهای دیگری هم برای کسب اطلاعات در نظر گرفت. متاسفانه در سفرهای استانی، مسوولان و مدیران بخش‌های دولتی و غیر دولتی آن استان، چند هفته یا حداقل چند روز قبل از آن خبردار هستند و به راحتی می‌توانند با ظاهرسازی، تصویری وارونه از عملکرد و مجموعه تحت مدیریت خود به هیات اعزامی گزارش دهند و افزون بر این، مسائل امنیتی و حراستی به هیات اعزامی اجازه بررسی مسائل را از نزدیک نمی‌دهد. با این‌همه دولت برای اطلاع از بازخورد عملکرد خود در میان مردم و مشاهده چهره واقعی و تمایز آن از چهره بزک‌شده و غیرواقعی نمی‌تواند به واکنش‌های کنترل‌شده و ظاهرسازی‌های تصنعی و دروغین بسنده کند. در نتیجه، دیدارهای کنترل‌شده و تشویق‌ها و تاییدهای جماعتی گزینش‌شده و حتی شعارهای اعتراضی آنها نمی‌تواند مشت نمونه خروار کل جمعیتی باشد که در آن استان یا شهر سکونت دارند. اطلاع از واقعیت‌های یک جامعه و زیرمجموعه‌های دولت در استان‌ها در قالب تیم‌های پژوهشی و نظارتی بی‌طرف که کار خود را بدون اعمال نفوذ به انجام برساند قابل تحقق است. تذکر و گلایه رییس‌جمهور در جریان سفر استانی به راه‌اندازی نمایشی یکی از کارخانه‌ها و عزم دولت برای مقابله با این ظاهرسازی‌ها را اگر به عنوان رویکردی جدید جدی بگیریم شاید بتوان به کلیک خوردن نقش‌آفرینی سیاست‌مداران در نقش آموزشگران عقلانیت و مخالفان پوپولیسم و وعده‌های دروغین امیدوار شد. اما این نقش‌آفرینی نه فقط در عرصه اقتصادی بلکه باید در دیگر عرصه‌ها و به ویژه عرصه سیاست خارجی نیز جاری و ساری شود و جلوی میدان‌داری افرادی را که در عرصه حساس سیاست خارجی و امنیت بین‌المللی، اطلاعات غلطی به تصمیم‌سازان کشور می‌دهند گرفته شود.