چاپ

ایرانیان جهان - آرمان ملی /متن پیش رو در آرمان ملی منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
مدیر مسئول یکی از رسانه‌های داخلی در مطلبی عنوان کرده است که برخلاف آنچه مقامات و رسانه‌های غربی اعلام می‌‌کنند و در داخل کشور توسط شماری از مدعیان اصلاحات و اعضای دولت قبلی تکرار می‌‌شود، تا‌کنون مذاکرات وین به هیچ نتیجه‌‌ای که تضمین‌ کننده منافع ملی کشورمان و مخصوصا تامین ‌کننده انتفاع اقتصادی ایران باشد، نرسیده است و مذاکرات درباره چهار محور اصلی، کماکان بی‌نتیجه مانده است. پادمان، لغو تحریم‌‌ها، تضمین آمریکا که تعهدات خود را نقض نمی‌‌کند و اجرای مرحله‌ای توافق که پیشنهاد یا همان حیله آمریکاست و تیم هسته‌‌ای ایران با شناخت هوشمندانه‌‌ای که از حریف دارد، به‌شدت با آن مخالفت می‌‌ورزد. این صحبت‌ها در حالی مطرح می‌شود که هم طرف‌های ایرانی و هم طرف‌های اروپایی به صراحت عنوان کرده‌اند که مذاکرات اخیر در وین پیشرفت‌های قابل توجهی داشته است. در راستای بررسی این مساله «آرمان ملی» گفت‌وگویی با مهدی ذاکریان، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل بین‌الملل داشته است که در ادامه می‌خوانید.
کارکرد گزارش‌هایی در جهت اینکه مذاکرات در وین به نتیجه نرسیده است در این برهه زمانی چیست؟
یک گزارش خبری در روزنامه کیهان منتشر شده است که درستی یا نادرستی آن را سخنگوی وزارت خارجه باید عنوان کند. مواردی که در این گزارش مطرح شده بسیار مهم هستند. مقوله ضمانت که از سوی منابع مختلف مطرح می‌شود بحث ساده‌ای نیست و مشخصا تیم مذاکره کننده ایرانی در این خصوص حساسیت‌های خاصی دارند که در این مقاله عنوان شده است هنوز در این خصوص به ایران ضمانتی‌داده نشده است. این گزارش مشخصا کارکرد منفی دارد و نمی‌توان از چنین اظهارنظرهایی حمایت کرد. امروز قوام سیاست خارجی در اتحاد داخلی و توجه به منافع ملی است. در مذاکرات همواره این انگیزه وجود دارد تا با به‌دست آوردن جایگاه بهتر، بتوان امتیازات بیشتری به‌دست آورد و امروز نیز در مذاکرات برجامی نیز این انگیزه وجود دارد. صحبت‌های برخی مقامات بلندپایه ایرانی در حوزه سیاست خارجی نیز این را نشان می‌دهد. نکته‌ای که در این میان البته شاید به آن کمتر توجه می‌شود، مساله زمان است که به سرعت از دست می‌رود. وقتی بحث مذاکره مطرح می‌شود یعنی ما به طرف مقابل اطمینان نداریم و باید بر سر اختلافات گفت‌وگو کنیم. نکته مهم‌تر آن است که اهرم دیپلماسی یک مسیر کوتاه، عقلانی و در عین حال کارآمد و موثر برای تحقق منافع ملی است. در این عرصه احیا یا عدم احیای برجام اصلا اهمیتی ندارد اما چرا مسئولان در این مدت گزارشی از متن مذاکراتی که انجام داده‌اند نمی‌دهند.
عدم شفاف سازی چه تبعاتی می‌تواند در پی داشته باشد؟
امروز اینکه مسئولان سیاست خارجی در خصوص مذاکرات شفاف سازی انجام نمی‌دهند یک ایراد است زیرا مردم حق دارند از منابع موثق مطلع شوند که به چه علت مذاکرات گره خورده است و چرا پیشرفتی در این عرصه رخ نمی‌دهد. این حق طبیعی مردم است و باید در این خصوص به مردم گزارش داده شود. این روند مشخصات خوشایند نیست. امروز منافع ملی به عنوان یک محرک سبب می‌شود تا دیپلماسی کشور فعال و سیاست خارجی به سمت حل مشکلات کشور سوق پیدا کند. امروز مساله معیشت برای مردم ایران در اولویت اول قرار دارد.
چه اهدافی در ورای مطرح کردن چنین مسائلی در یک رسانه وجود دارد؟
باید توجه داشت که مطرح کردن این مسائل و زمینه‌های مشکل ساز از سوی مدیرمسئول یک رسانه شاید زمینه‌چینی برای عدم توافق در وین باشد و به نظر می‌رسد برخی در این عرصه گام برمی دارند. این گزارش می‌تواند در این راستا نگارش شده باشد که علت‌های عدم توافق را تشریح کرده باشد و افکار عمومی را در این مسیر قرار دهد. قطعا مذاکرات طولانی مدت به نفع کشور نیست. امروز معیشت مردم در سخت‌ترین شرایط ممکن است و اینکه با بی‌توجهی به این مساله همچنان اقتصاد کشور زیر فشار تحریم‌ها باقی بماند، مشخصا به صلاح کشور نیست. همواره گفته می‌شد که سفره مردم را نباید به مذاکرات گره زد. آنچه که تاکنون باید در خصوص آن مذاکره می‌شد، صورت گرفته است و زمان تصمیم گیری فرا رسیده است. ایران باید از فرصت استفاده کند. توافق حتی اگر کوتاه مدت باشد باز هم به نفع ملت ایران است. این فرصت وجود دارد تا توافق‌های بلندمدت نیز انجام شود و به همین علت باید هوشمندانه عمل کرد و به سمت توافق پایدارتر حرکت کرد. می‌توان چارچوبی ترسیم کرد تا طرفین به شکلی پایدارتر به توافق رسید اما نیاز به هوشمندی و استفاده از تمامی ابزارها دارد. مشخصا شرایط در کشورهای غربی کاملا متفاوت است زیرا آمریکا می‌داند به‌واسطه اینکه ایران می‌تواند در حوزه انرژی و امنیت بسیار اثرگذار باشد، شرایط را ملتهب نخواهد کرد. به همین علت آمریکا به سمتی نمی‌رود که بی‌ثباتی شکل گیرد.