بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - هم میهن /متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و انتشارش در آخرین خبر به معنای تایید آن نیست
شاید در طول تاریخ و عرض جغرافیا وضعیت تورم در هیچ کشوری چون ایران در نیم قرن اخیر نبوده است. دقیقاً از ابتدای افزایش قیمت نفت در سال 1352 تورم نیز افزایش یافت و تاکنون (1402) به‌جز چند سال محدود در تمام این 50 سال نرخ تورم دورقمی بوده است. در این نیم قرن قیمت‌ها حدود 10هزار برابر شده است، یعنی به‌طور متوسط سالانه با 20 درصد تورم مواجه بوده‌ایم و این در جهان بی‌سابقه است. در برخی کشورها اَبَرتورم بوده و قیمت‌ها چندصدهزار برابر شده، ولی همه در کوتاه‌مدت بوده و هیچ‌گاه طی 50 سال تداوم نداشته است. ولی همین شاخص در 5 سال اخیر نیز جهش کرده و به بیش از 40 درصد رسیده است.
در طول این نیم قرن در تمام نظرسنجی‌ها، تورم و گرانی همیشه اولین مسئله مردم و بعضاً با فاصله اندک دوم بوده است. به‌جز دوره اصلاحات در تمام ادوار دیگر این شاخص وضعیت ناخشنودکننده‌ای داشت. تداوم این وضعیت به‌معنای آن است که مسئله فراتر از این دولت و آن دولت است، هرچند در دولت اخیر و برخلاف وعده‌های داده‌شده از طرف رئیس دولت، انتظار افزایش بیشتری در تورم می‌رود و این برای جامعه خطرناک است. تورم حتی اگر با افزایش حقوق هم جبران شود عوارض جدی دارد، چه رسد به اینکه افزایش درآمد و حقوق نتواند حتی نیمی از تورم را هم جبران کند.
روشن بودن اهمیت مسئله تورم و خطرناک‌تر شدن آن، موجب شده که نیمی از شعار امسال به مهار آن اختصاص یابد که اگر نیک بنگریم، همه‌ی شعار همین است. درحالی‌که دولت متعهد شده بود، تورم را نصف و تک‌رقمی کند نه‌تنها نتوانست تورم را مهار کند، بلکه حدود یک‌چهارم هم بر آن افزود و در دو ماه گذشته هم شواهدی دیده نمی‌شود که مردم را به مهار آن امیدوار کند سهل است که شواهد معکوس دیده می‌شود.
 در واقع دولت به دلیل کمبود منابع درآمدی و افزایش بی‌رویه هزینه‌ها می‌کوشد که با افزایش بی‌حساب مالیات، و گران کردن خدمات دولتی مثل حامل‌های انرژی شوک جدیدی را به افزایش تورم وارد کند و از این نظر اغلب کارشناسان تصور می‌کنند که تورم امسال اگر از سال گذشته بیشتر نشود کمتر هم نخواهد شد، و این برای ثبات اقتصادی و مهار فقر و رضایت مردم بسیار خطرناک است.
مهار تورم در درجه اول نیازمند شناخت عوامل ایجادکننده آن است. شاید در جهان هیچ موضوع اقتصادی به اندازه عوامل مؤثر بر تورم شناخته‌شده نباشد. چون همه کشورهایی که با تورم‌های چندرقمی مواجه بودند توانستند به‌سرعت آن را کنترل کنند. پس شناخت مسئله، گام اول است. ولی «شناخت» مرحله اول و ساده کار این است. آنچه که در ادامه نیازمند است تا تورم کنترل شود، وجود اراده سیاسی است و بعید است که چنین اراده‌ای در ایران شکل بگیرد، چون این اراده مستلزم عبور از توهمات و تخیلات شبه‌علمی است. اگر دولت فقط و فقط به مهار تورم ملتزم شود، کافی است، ولی در شرایط کنونی آمادگی پذیرش پیش‌شرط‌هایی که لازمه این کار است را نخواهد داشت، پس تورم تا اطلاع ثانوی ادامه دارد.