ایرانیان جهان - ایسنا /متن پیش رو در ایسنا منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
نشست ترامپ و پوتین در آلاسکا فرصتی برای مسکو است تا بی‌طرفی اوکراین، لغو تحریم‌ها و کنترل سرزمین‌های تصرف‌شده را مطالبه کند. کارشناسان می‌گویند این دیدار می‌تواند به نمایش ضعف آمریکا و تقویت موقعیت جهانی روسیه تبدیل شود.
روز جمعه در آلاسکا، دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین، روسای جمهور آمریکا و روسیه، برای نخستین بار پس از چهار سال دیدار می‌کنند. کرملین این نشست را فرصتی می‌داند تا مستقیماً خواسته‌هایش را مطرح کند؛ از جمله بی‌طرفی اوکراین، کاهش حمایت غرب از کی‌یف، لغو تحریم‌ها و به رسمیت شناختن سرزمین‌های الحاقی.
کارشناسان می‌گویند حتی برگزاری این نشست بدون توقف حملات روسیه می‌تواند در مسکو به‌عنوان نشانه‌ای از برتری بر آمریکا معرفی شود. پوتین می‌خواهد آینده امنیتی اوکراین را تغییر دهد و نفوذ جهانی آمریکا را کاهش دهد، اما رسیدن به توافق جامع دشوار پیش‌بینی می‌شود.
وقتی ولادیمیر پوتین روز جمعه در آلاسکا با دونالد ترامپ دیدار کند، این نشست ریاست‌جمهوری برجسته‌ترین تعامل آمریکا و روسیه از پیش از جنگ اوکراین خواهد بود و به گفته کارشناسانی که با خبرگزاری آناتولی گفت‌گو کردند، این لحظه‌ای است که مسکو تلاش می‌کند آن را به یک پیروزی استراتژیک تبدیل کند.
برای کرملین، این نشست فرصتی است تا خواسته‌های خود را مستقیماً به واشنگتن ارائه دهد: کنترل بر سرزمین‌های تصرف‌شده اوکراین و تضمین‌های امنیتی که آینده کی‌یف را تغییر خواهد داد.
به گفته میخائیل الکسیف، استاد علوم سیاسی دانشگاه ایالتی سن‌دیگو، حتی برگزاری این دیدار – اگر بدون توقف بمباران روسیه انجام شود – در مسکو به‌عنوان «نمایشی از اینکه کرملین می‌تواند مقابل قدرتمندترین کشور جهان و رئیس‌جمهورش دوام بیاورد و آن‌ها را دور بزند» توصیف خواهد شد.
او افزود: «کرملین دلایل محکمی برای امیدواری خواهد داشت که این اقدام، ضعف آمریکا را به جهان نشان دهد و در نتیجه نفوذ جهانی آمریکا را کاهش دهد تا روسیه بتواند در سال‌های آینده از آن بهره‌برداری کند.»
یوگنی چائوسوفسکی، تحلیلگر ارشد در مؤسسه نیو لاینز، اهمیت گسترده‌تر را یادآور شد: «این نخستین باری خواهد بود که ترامپ مستقیماً با پوتین دیدار می‌کند و در واقع نخستین باری است که یک رئیس‌جمهور آمریکا پس از بیش از چهار سال و از پیش از آغاز جنگ تمام‌عیار اوکراین با پوتین ملاقات می‌کند.»
دستور کار روسیه چیست؟
اولگ ایگناتوف، تحلیلگر ارشد روسیه در گروه بین‌المللی بحران، معتقد است مسکو بر دو اولویت تمرکز خواهد کرد: کنترل سرزمین‌ها و امنیت.
او به خبرگزاری آناتولی توضیح داد: «اوکراین سرزمین‌ها و تضمین‌های امنیتی خود را می‌خواهد. روسیه می‌خواهد اوکراین بی‌طرف و ضعیف از نظر تسلیحاتی باشد. پوتین احتمالاً برای به رسمیت شناختن کریمه و سرزمین‌هایی که کریدور زمینی به آن ایجاد می‌کنند فشار خواهد آورد.»
چائوسوفسکی با بیان اینکه بی‌طرفی اوکراین محور اصلی گفت‌وگو خواهد بود، تاکید کرد: «پوتین به دنبال بی‌طرفی اوکراین یا حذف احتمال عضویت آن در ناتو است؛ چیزی که می‌توان گفت تا حد زیادی حاصل شده، به‌ویژه با فاصله گرفتن دولت ترامپ از دولت قبلی در این زمینه.»
به گفته او، روسیه همچنین برای کاهش حمایت نظامی و مالی غرب، آمریکا و اتحادیه اروپا از کی‌یف فشار خواهد آورد، همراه با گرفتن امتیازاتی درباره چهار منطقه اوکراینی که اواخر 2022 به خاک خود الحاق کرد؛ دونتسک، خرسون، لوهانسک و زاپوریژیا.
به گفته کارشناسان، مسکو همچنین به دنبال کاهش تحریم‌های اقتصادی خواهد بود. چائوسوفسکی گفت: «نه تنها تحریم‌ها، بلکه اکنون حتی تهدید به تعرفه‌های ثانویه علیه کشورهایی مانند هند و احتمالاً حتی چین، به دلیل واردات نفت روسیه. این قطعاً برای آن کشورها بسیار زیان‌بار خواهد بود، اما از نظر اقتصادی برای روسیه نیز آسیب‌زننده است.»
پایان جنگ: روسیه چه خواهد خواست؟
کارشناسان می‌گویند همه طرف‌ها خواهان تضمین‌های محکم برای عدم ازسرگیری جنگ هستند، اما رسیدن به مصالحه دشوار خواهد بود.
الکسیف معتقد است که روسیه «قصد ندارد خواسته‌های خود را تغییر دهد؛ از جمله در زمینه واگذاری همه سرزمین‌های تصرف‌شده اوکراین به روسیه، به رسمیت شناختن این دستاوردهای سرزمینی توسط سایر کشورها و اینکه اوکراین عملا از حق حاکمیتی خود برای تعیین میزان قدرت نظامی و عضویت در اتحادها صرف‌نظر کند.»
او افزود که نتیجه ایده‌آل پوتین «نشستی خواهد بود که به‌ظاهر به پیشنهاد آتش‌بس ترامپ احترام بگذارد، اما در عمل تعهداتی برای کاهش تحریم‌ها و ازسرگیری روابط اقتصادی بگیرد.»
اولگ ایگناتوف، تحلیلگر ارشد روسیه در گروه بین‌المللی بحران هم می‌گوید پوتین می‌خواهد از نشست با ترامپ برای گرفتن امتیازات اقتصادی استفاده کند. او احتمال دیدار سه‌جانبه با زلنسکی را مطرح کرد، اما هشدار داد که بی‌اعتمادی می‌تواند روند مذاکرات را متوقف کند. روسیه تأکید دارد بدون چارچوب آتش‌بس وارد چنین نشست‌هایی نمی‌شود.
ایگناتوف این پرسش را مطرح کرد که واشنگتن چگونه با اوکراین و اروپا هماهنگ خواهد شد و آیا متحدان حاضر به پذیرش هر توافقی که در آلاسکا حاصل شود، هستند یا نه.
او گفت: «شاید پس از دیدار پوتین و ترامپ، اگر موفقیت‌آمیز باشد، دیداری میان ترامپ و ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، یا میان ترامپ، پوتین و زلنسکی برگزار شود و سپس شاهد مرحله دوم یا حتی سوم مذاکرات باشیم.»
با این حال، او هشدار داد که این روند می‌تواند در هر مرحله به دلیل بی‌اعتمادی میان طرفین متوقف یا فروبپاشد، اما تأکید کرد که دستیابی به مصالحه ممکن است.
چائوسوفسکی هم خاطرنشان کرد که هر دو، ترامپ و زلنسکی، آمادگی خود را برای دیدار اعلام کرده‌اند، اما طرف روسی همچنان «مردد» است.
او گفت: «آن‌ها نمی‌خواهند چنین سطحی از نشست برگزار شود مگر اینکه توافق آتش‌بس حاصل شده باشد، یا حداقل چارچوبی از یک توافق وجود داشته باشد.»
بازار ![]()
اکرم ترابی