ایرانیان جهان

آخرين مطالب

دلیلی برای افزایش ارزش ریال وجود دارد؟ خواندنی ها

دلیلی برای افزایش ارزش ریال وجود دارد؟
  بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
با نزدیک شدن به آزادسازی ارزهای بلوکه شده و تبادل زندانیان بین ایران و امریکا، برخی رسانه‌های نزدیک دولت، دست به پیش‌بینی‌های خوش‌بینانه از «ریزش» شدید قیمت‌ها در بازار ارز زده‌اند. خبرگزاری اصولگرای «فارس» کاهش قیمت دلار همزمان با آزادسازی منابع ارزی بلوکه ‌شده ایران را پیش‌بینی کرده و بر اساس آنچه «اطلاعات به دست آمده» خوانده، اضافه کرده است که «سوییفت برای انتقال 6 میلیارد دلار ایران باز شد که همزمان با این خبر قیمت دلار از 49 هزار و 350 تومان به سمت کانال 48 هزار تومانی حرکت کرده است.» هرچند همین الان (یکشنبه 26 شهریورماه) دلار با نرخ 49700 تومان فروخته می‌شود و خبری از «حرکت» به سمت کانال پایین‌تر قیمتی نیست. «فارس» مدعی شده که «با واریز ارزهای آزاد شده ایران به حساب 6 بانک ایرانی در قطر تا اوایل هفته آینده، ‌ایران امکان خرید کالا و پرداخت وجه آن با روال متعارف بانکی را از طریق این ارزها خواهد داشت؛ پیش‌بینی می‌شود بخشی از این ارزها به صورت اسکناس وارد چرخه ارزی شود و قیمت دلار غیررسمی تا 47 هزار تومان هم در هفته اول کاهش یابد.»
روزنامه «ایران» متعلق به دولت هم وعده‌ای «خوش‌بینانه» داده و از کلمه «برگریزان» برای پیش‌بینی خود از نرخ دلار در روزهای آتی صحبت کرده است. به ادعای این روزنامه، «با دسترسی کامل ایران به این منابع ارزی قدرت بازارسازی بانک مرکزی در بازار ارز افزایش یافته و کنترل فرمان ارز در میرداماد تسهیل می‌شود.» این روزنامه در ادامه در یک «گمانه‌زنی عجیب» که معمولا در فضای رسانه‌ای اثبات آن سخت است؛ عنوان کرده که «با ثباتی که در بازار ارز از 6 ماه گذشته شکل گرفته است، کسی تمایلی به سرمایه‌گذاری و استفاده از دلار برای حفظ ارزش دارایی خود ندارد.»
این «پیش‌بینی‌های محقق نشده» تاکنون در حالی مطرح می‌شود که در تعطیلاتی که پشت سر گذاشته شد، نرخ ارز وارد کانال 50 هزار تومانی نیز شده بود. اما بلافاصله برگشت و در مرز مقاومتی 49600 تومان قرار گرفت. 
فارغ از تمام این پیش‌بینی‌ها، آیا دلیل یا توجیهی غیر از عوامل روانی مطرح شده با تکیه بر آزادسازی بخشی از پول‌های بلوکه شده و انتقال آن از کره جنوبی به قطر، برای کاهش نرخ ارز در نیمه دوم سال وجود دارد؟ باید توجه داشت که منظور از کاهش نرخ ارز، بیانی دیگر برای «افزایش ارزش پول ملی» است. در واقع، نرخ دلار، نه کاهش می‌یابد و نه افزایش، بلکه این برابری نرخ «ریال» به «دلار» است که تغییر می‌کند و به نوسان می‌افتد. 
افزایش ارزش «پول ملی» به عوامل مختلفی بستگی دارد که یکی از آنها، در بستر سیاست‌های پولی تعریف می‌شود. در واقع برای «خوش‌بینی» به افزایش ارزش ریال، باید ابتدا دید که چه «دلیلی» برای این خوش‌بینی وجود دارد؟ برای اینکه بدانیم در حوزه پولی چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است، بهتر است به آمارهایی که اخیرا مسعود نیلی، مشاور اقتصادی دولت روحانی ارایه کرده، نگاهی کنیم: 
آمارهای پولی و بانکی منتشر شده توسط بانک مرکزی نشان می‌دهد که در پایان سال گذشته، بدهی بخش دولتی به سیستم بانکی به‌ صورت کاملا غیرمتعارف، بیش از 400هزار میلیارد تومان افزایش داشته که به معنای 4/ 62درصد رشد (در مقایسه با 17درصد رشد سال1400) در اسفند گذشته است. رشد بدهی دولت به بانک‌های تجاری، با جهشی بی‌محابا، در سال گذشته، به 8/ 147درصد (یعنی 5/ 2برابر در مقایسه با 4/ 21درصد سال1400) رسیده است.
به گفته مسعود نیلی، «دولت بخش بزرگی از کسری سال گذشته خود را در زمینه‌هایی از قبیل خرید تضمینی گندم یا وادار کردن بانک‌ها به خرید اوراق دولتی و نیز کسری‌های بازنشستگی و شاید موارد دیگر، از نظام بانکی تامین کرده است. بانک‌ها که با کمبود منابع مواجه شده‌اند، بخشی از این فشار را از طریق کاهش اعطای تسهیلات به بخش غیردولتی به بنگاه‌های اقتصادی منتقل کرده‌اند (رشد 31درصدی اعطای تسهیلات که به معنای کاهش بیش از 20درصدی به قیمت‌های ثابت است) و بقیه کسری را به ناچار از بانک مرکزی تامین کرده‌اند.» 
نیلی پرسیده است: «دولت محترم چه توضیحی درباره این شیوه مدیریت مالی خود در سال گذشته به‌ویژه درباره افزایش جهشی بدهی دولت به بانک‌ها دارد؟ آیا جایی هست که من اشتباه می‌کنم؟... ارقام مورد اشاره، به وضوح نشان می‌دهد که دولت در حال خرج کردن از محل منابع سیستم بانکی است که متعاقب آن، بانک‌ها رو به سوی بانک مرکزی می‌آورند.»
این تصویری است که یک اقتصاددان از وضعیت بودجه‌ای و پولی اقتصاد ایران ارایه کرده است. با این حساب، چه «دلیل» قانع‌کننده‌ای برای آنچه خبرگزاری‌ها و رسانه‌های حامی دولت برای «برگریزان نرخ دلار» مطرح می‌کنند؛ باقی می‌ماند؟
سه عامل تعیین‌کننده نرخ ارز 
نرخ ارز در میان‌مدت و بلندمدت از تعادل چند بازار حاصل می‌شود: بازار محصول، بازار دارایی‌ها و بازار پول. عملکرد بازار محصول را می‌توان با شاخص بهره‌وری کل یا رشد اقتصادی به ویژه در بخش‌های تجارت و ارزآور سنجید. عملکرد بازار پول با تورم قابل ارزیابی و نهایتا برای تحلیل عملکرد بازار دارایی‌ها و اوراق بهادار، شاخص مناسبی فعلا در اختیار نداریم، چراکه بازار بورس ایران عمق زیادی ندارد و ضوابط شفافیت در آن چندان سفت و سخت هم نیست. 
اگر سیاستگذاری، تنظیم‌گری و نحوه عمل دولت در این موارد مطلوب باشد، این بازارها هم عملکرد مناسبی از خود بروز می‌دهند و متعاقبا ارزش پول ملی نسبت به ارزهای خارجی تقویت می‌شود. به عبارت دیگر نرخ ارز ‌کاهش می‌یابد. در صورتی که دولت نتواند وظایف خود را در حوزه اقتصاد به درستی انجام دهد، نتیجه برعکس بوده و انتظار کاهش ارزش پول ملی را داریم. 
عملکرد نامناسب در بازار محصول، موجب عقب‌ماندگی یا شکاف بهره‌وری نسبت به میانگین دنیا و همچنین وقوع افزایش تورم خواهد شد. عملکرد نامناسب در بازار پول، منجر به افزایش تورم و صدمه به تولید می‌شود و شکاف بهره‌وری و شکاف تورم، نیرویی طبیعی شکل می‌دهند که در راستای تقویت نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی عمل می‌کند. 
نکته جالب در خصوص نرخ ارز این است که مردم عادی، به صورت ضمنی، این متغیر را شاخص خوبی برای انعکاس نحوه عملکرد دولت در حوزه اقتصادی می‌دانند. از طرف دیگر، دولت‌ها هم متوجه اهمیت نرخ ارز در نحوه قضاوت مردم درباره خود هستند و علاقه دارند که حتی اگر عملکرد مناسبی در رابطه با بازارهای سه‌گانه‌ای که توصیف شد، نداشته باشند، به نحوی دیگر نرخ ارز را پایین نگه دارند. البته همه دولت‌ها این امکان را ندارند و تنها دولت‌هایی که منابع طبیعی به ویژه نفتی در اختیار دارند، می‌توانند این کار را انجام دهند. 

لینک کوتاه:
https://www.iranianejahan.ir/Fa/News/1066481/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

ظهر‌ه‌وند: طرح احداث کریدور هند و غرب آسیا به اروپا تبلیغاتی است

آلمان به دنبال کاهش حمایت از پناهجویان به دلیل مشکلات اقتصادی

بورس؛ برنده تقابل بازارها

حمله هوایی رژیم صهیونیستی به پایگاه‌های مقاومت در غزه

حملات هوایی تل‌آویو به شرق غزه

هشدار رسانه‌های عبری درباره پیش‌شرط‌های هسته‌ای عربستان

باکو: فرانسه به دنبال استعمارگرایی جدید در قفقاز جنوبی است

الهام علی‌اف: هرگز حمایت‌های گسترده ترکیه را فراموش نمی‌کنیم

تصمیمی جدید برای حل مشکل صادرات سوخت ایران و افغانستان

پایان مأموریت «نعمت‌الله ترکی» در صندوق بازنشستگی کشوری/ «مهدی مسکنی» سرپرست شد

دستور فرزین برای تشکیل کارگروه رفع موانع تامین مالی نهضت مسکن

بلینکن: اوکراین یک شکست تاریخی برای پوتین خواهد بود

میــراث‌‏خـواران جنـگ

تورم تغییر دکوراسیون داد

پایان ماموریت «نعمت‌الله ترکی» در صندوق بازنشستگی کشوری/ «مهدی مسکنی» سرپرست شد

تقویت کادر فنی؛ اولویت کشتی آزاد

تصاویری از اعتراضات در ارمنستان

چراغ سبز ناتو به صربستان درباره کوزوو

نظارت بر توزیع آرد و کیفیت نان در کهگیلویه و بویر احمد جدی است

قیمت نفت از 93 دلار عبور کرد

علی دایی نخواست یا نتوانست؟

ویدئویی از پوتین با ظاهری متفاوت

پروژه عجیب مکعب در عربستان

ماجرای گرانی بازار مسکن

زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری مصر اعلام شد

ماجرای تغییر سیاست ارزی دولت در بورس چه بود؟

ماهی و لبنیات صدرنشین تورم خوراکی ها در شهریور؛ گوشت قرمز همچنان می‌تازد

دستور رئیس‌جمهور برای تعیین آمار متقاضیان و میزان تسهیلات پرداختی در حوزه مسکن

بانک مرکزی اروپا: شرایط اقتصادی در منطقه یورو ضعیف است

تکلیف وزارت اقتصاد برای ارائه سالانه برنامه تامین مالی رشد اقتصادی کشور

دام بزرگ کلاهبرداران پیچیده در غرب کشور

غلبه‏‌ی حاشیه بر متن

رئیس جمهور: مدیران بانک‌های متخلف در پرداخت تسهیلات مسکن مواخذه شوند

بررسی دلایل گرانی «لوازم خانگی» در بازار

اخذ مجوز محیط زیست، شرط واردات خودروهای کارکرده

بایدن رسماً استقلال جزایر کوک و نیووی در اقیانوس آرام را به رسمیت شناخت

بایدن این دو جزیره را با 20 هزار نفر جمعیت به عنوان دو کشور به رسمیت شناخت

تاکید رئیس مجلس ترکیه بر تغییر قانون اساسی این کشور

جزئیات قیمت بنزین در لایحه برنامه هفتم توسعه

حماس: تجاوز صهیونیست‌ها به مسجدالاقصی بازی با آتش است

سردار علایی: امام گرچه هیچ موقع نظامی نبود، ولی استراتژیست بود/ امام مردم را منشأ و منبع قدرت می دانست/ با ابتکار امام ارتش و سپاه یاد گرفتند با هم کار کنند/ باید از ظرفیت نظامی برای توسعه اقتصادی استفاده کنیم

پیش‌بینی بحران‌های بزرگ در بازار نفت

کارشناس انرژی: در هر دو دوره تحریم‌ها برای صادرات گاز ایران استثنا قائل شدند

حناچی: احمدی‌نژاد برخلاف قانون به منطقه 21 اجازه ساخت داد

وطن امروز: هم آمریکا غلط کرد هم اصلاح‌طلبان

زندگی در قرق خاک

طالبان همچنان به دنبال کرسی افغانستان در سازمان ملل

متوسط رشد سالانه اقتصادی در برنامه هفتم 8 درصد هدفگذاری شد/ تأکید بر ایجاد سالانه یک میلیون شغل به طور متوسط

واکنش وزیر راه و شهرسازی به یک ادعا؛ وضعیت بازار مسکن راضی کننده است؟

رئیسی: از ٢٤٠ هزار مسکن مهر به ارث رسیده به دولت، ١٠٠ هزار واحد آن آماده و تحویل مردم شد