ایرانیان جهان

آخرين مطالب

دلیلی برای افزایش ارزش ریال وجود دارد؟ خواندنی ها

دلیلی برای افزایش ارزش ریال وجود دارد؟
  بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
با نزدیک شدن به آزادسازی ارزهای بلوکه شده و تبادل زندانیان بین ایران و امریکا، برخی رسانه‌های نزدیک دولت، دست به پیش‌بینی‌های خوش‌بینانه از «ریزش» شدید قیمت‌ها در بازار ارز زده‌اند. خبرگزاری اصولگرای «فارس» کاهش قیمت دلار همزمان با آزادسازی منابع ارزی بلوکه ‌شده ایران را پیش‌بینی کرده و بر اساس آنچه «اطلاعات به دست آمده» خوانده، اضافه کرده است که «سوییفت برای انتقال 6 میلیارد دلار ایران باز شد که همزمان با این خبر قیمت دلار از 49 هزار و 350 تومان به سمت کانال 48 هزار تومانی حرکت کرده است.» هرچند همین الان (یکشنبه 26 شهریورماه) دلار با نرخ 49700 تومان فروخته می‌شود و خبری از «حرکت» به سمت کانال پایین‌تر قیمتی نیست. «فارس» مدعی شده که «با واریز ارزهای آزاد شده ایران به حساب 6 بانک ایرانی در قطر تا اوایل هفته آینده، ‌ایران امکان خرید کالا و پرداخت وجه آن با روال متعارف بانکی را از طریق این ارزها خواهد داشت؛ پیش‌بینی می‌شود بخشی از این ارزها به صورت اسکناس وارد چرخه ارزی شود و قیمت دلار غیررسمی تا 47 هزار تومان هم در هفته اول کاهش یابد.»
روزنامه «ایران» متعلق به دولت هم وعده‌ای «خوش‌بینانه» داده و از کلمه «برگریزان» برای پیش‌بینی خود از نرخ دلار در روزهای آتی صحبت کرده است. به ادعای این روزنامه، «با دسترسی کامل ایران به این منابع ارزی قدرت بازارسازی بانک مرکزی در بازار ارز افزایش یافته و کنترل فرمان ارز در میرداماد تسهیل می‌شود.» این روزنامه در ادامه در یک «گمانه‌زنی عجیب» که معمولا در فضای رسانه‌ای اثبات آن سخت است؛ عنوان کرده که «با ثباتی که در بازار ارز از 6 ماه گذشته شکل گرفته است، کسی تمایلی به سرمایه‌گذاری و استفاده از دلار برای حفظ ارزش دارایی خود ندارد.»
این «پیش‌بینی‌های محقق نشده» تاکنون در حالی مطرح می‌شود که در تعطیلاتی که پشت سر گذاشته شد، نرخ ارز وارد کانال 50 هزار تومانی نیز شده بود. اما بلافاصله برگشت و در مرز مقاومتی 49600 تومان قرار گرفت. 
فارغ از تمام این پیش‌بینی‌ها، آیا دلیل یا توجیهی غیر از عوامل روانی مطرح شده با تکیه بر آزادسازی بخشی از پول‌های بلوکه شده و انتقال آن از کره جنوبی به قطر، برای کاهش نرخ ارز در نیمه دوم سال وجود دارد؟ باید توجه داشت که منظور از کاهش نرخ ارز، بیانی دیگر برای «افزایش ارزش پول ملی» است. در واقع، نرخ دلار، نه کاهش می‌یابد و نه افزایش، بلکه این برابری نرخ «ریال» به «دلار» است که تغییر می‌کند و به نوسان می‌افتد. 
افزایش ارزش «پول ملی» به عوامل مختلفی بستگی دارد که یکی از آنها، در بستر سیاست‌های پولی تعریف می‌شود. در واقع برای «خوش‌بینی» به افزایش ارزش ریال، باید ابتدا دید که چه «دلیلی» برای این خوش‌بینی وجود دارد؟ برای اینکه بدانیم در حوزه پولی چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است، بهتر است به آمارهایی که اخیرا مسعود نیلی، مشاور اقتصادی دولت روحانی ارایه کرده، نگاهی کنیم: 
آمارهای پولی و بانکی منتشر شده توسط بانک مرکزی نشان می‌دهد که در پایان سال گذشته، بدهی بخش دولتی به سیستم بانکی به‌ صورت کاملا غیرمتعارف، بیش از 400هزار میلیارد تومان افزایش داشته که به معنای 4/ 62درصد رشد (در مقایسه با 17درصد رشد سال1400) در اسفند گذشته است. رشد بدهی دولت به بانک‌های تجاری، با جهشی بی‌محابا، در سال گذشته، به 8/ 147درصد (یعنی 5/ 2برابر در مقایسه با 4/ 21درصد سال1400) رسیده است.
به گفته مسعود نیلی، «دولت بخش بزرگی از کسری سال گذشته خود را در زمینه‌هایی از قبیل خرید تضمینی گندم یا وادار کردن بانک‌ها به خرید اوراق دولتی و نیز کسری‌های بازنشستگی و شاید موارد دیگر، از نظام بانکی تامین کرده است. بانک‌ها که با کمبود منابع مواجه شده‌اند، بخشی از این فشار را از طریق کاهش اعطای تسهیلات به بخش غیردولتی به بنگاه‌های اقتصادی منتقل کرده‌اند (رشد 31درصدی اعطای تسهیلات که به معنای کاهش بیش از 20درصدی به قیمت‌های ثابت است) و بقیه کسری را به ناچار از بانک مرکزی تامین کرده‌اند.» 
نیلی پرسیده است: «دولت محترم چه توضیحی درباره این شیوه مدیریت مالی خود در سال گذشته به‌ویژه درباره افزایش جهشی بدهی دولت به بانک‌ها دارد؟ آیا جایی هست که من اشتباه می‌کنم؟... ارقام مورد اشاره، به وضوح نشان می‌دهد که دولت در حال خرج کردن از محل منابع سیستم بانکی است که متعاقب آن، بانک‌ها رو به سوی بانک مرکزی می‌آورند.»
این تصویری است که یک اقتصاددان از وضعیت بودجه‌ای و پولی اقتصاد ایران ارایه کرده است. با این حساب، چه «دلیل» قانع‌کننده‌ای برای آنچه خبرگزاری‌ها و رسانه‌های حامی دولت برای «برگریزان نرخ دلار» مطرح می‌کنند؛ باقی می‌ماند؟
سه عامل تعیین‌کننده نرخ ارز 
نرخ ارز در میان‌مدت و بلندمدت از تعادل چند بازار حاصل می‌شود: بازار محصول، بازار دارایی‌ها و بازار پول. عملکرد بازار محصول را می‌توان با شاخص بهره‌وری کل یا رشد اقتصادی به ویژه در بخش‌های تجارت و ارزآور سنجید. عملکرد بازار پول با تورم قابل ارزیابی و نهایتا برای تحلیل عملکرد بازار دارایی‌ها و اوراق بهادار، شاخص مناسبی فعلا در اختیار نداریم، چراکه بازار بورس ایران عمق زیادی ندارد و ضوابط شفافیت در آن چندان سفت و سخت هم نیست. 
اگر سیاستگذاری، تنظیم‌گری و نحوه عمل دولت در این موارد مطلوب باشد، این بازارها هم عملکرد مناسبی از خود بروز می‌دهند و متعاقبا ارزش پول ملی نسبت به ارزهای خارجی تقویت می‌شود. به عبارت دیگر نرخ ارز ‌کاهش می‌یابد. در صورتی که دولت نتواند وظایف خود را در حوزه اقتصاد به درستی انجام دهد، نتیجه برعکس بوده و انتظار کاهش ارزش پول ملی را داریم. 
عملکرد نامناسب در بازار محصول، موجب عقب‌ماندگی یا شکاف بهره‌وری نسبت به میانگین دنیا و همچنین وقوع افزایش تورم خواهد شد. عملکرد نامناسب در بازار پول، منجر به افزایش تورم و صدمه به تولید می‌شود و شکاف بهره‌وری و شکاف تورم، نیرویی طبیعی شکل می‌دهند که در راستای تقویت نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی عمل می‌کند. 
نکته جالب در خصوص نرخ ارز این است که مردم عادی، به صورت ضمنی، این متغیر را شاخص خوبی برای انعکاس نحوه عملکرد دولت در حوزه اقتصادی می‌دانند. از طرف دیگر، دولت‌ها هم متوجه اهمیت نرخ ارز در نحوه قضاوت مردم درباره خود هستند و علاقه دارند که حتی اگر عملکرد مناسبی در رابطه با بازارهای سه‌گانه‌ای که توصیف شد، نداشته باشند، به نحوی دیگر نرخ ارز را پایین نگه دارند. البته همه دولت‌ها این امکان را ندارند و تنها دولت‌هایی که منابع طبیعی به ویژه نفتی در اختیار دارند، می‌توانند این کار را انجام دهند. 

لینک کوتاه:
https://www.iranianejahan.ir/Fa/News/1066481/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

«غریزه درست، اجرای بد»؛ نگاه متفکر آمریکایی به سیاست‌‏خارجی ترامپ

ایران به کشورهای منطقه یادآوری می‌کند که هرگونه جنگ دامن‌گیر کل منطقه می‌شود

فرستاده ویژه ترامپ در حال مذاکرات غیرمستقیم با حماس است

نتانیاهو: برای طرح‌هایمان در یمن و غزه از کسی اجازه نمی‌خواهیم

آنروا: بحران انسانی در غزه فراتر از تصور است

ترامپ: اوکراین باید پیشنهاد پوتین برای مذاکره را بپذیرد

زلنسکی: پنجشنبه منتظر دیدار با پوتین هستم

ویتکاف: اسرائیل در حال ادامه دادن جنگ است

زلنسکی: آماده‌ام پنجشنبه در ترکیه با پوتین دیدار کنم

آتش سوزی‌ها در فلسطین اشغالی ادامه دارند

دلیل افزایش استقبال سرمایه‌گذاران از طلای بورسی چیست؟

نرخ تورم ماهانه بانک مرکزی برای فروردین ماه اعلام شد

ترمز رشد اقتصادی کشیده شد؛ زنگ خطر برای اقتصاد ایران

همه نهادها مشمول اعمال فوق‌العاده خاص حقوق شدند

مرد سایه اسرائیل کیست؟

تصویر واقعی؛ درباره عکسی از خلوتی نمایشگاه کتاب

رایزنی در جده

اشغالگران از خدمت‌رسانی شهرداری غزه به فلسطینیان جلوگیری می‌کنند

جهاد اسلامی: مقاومت فلسطین بدون برقراری آتش‌بس، اسرای صهیونیست را آزاد نخواهد کرد

بایواتانول در مسیر ورود به جایگاه‌های بنزین؛ سوخت سبز می‌شود

سیر تاریخی تورم؛ از ثبات تا بحران و فشار بی‌سابقه بر رفاه ایرانیان

مهاجرت طراحان و مرمت‌کاران فرش؛ ترکیه و پاکستان مقصد اصلی مهاجرت این صنعت است

بازگشت تریاک افغانستان و پاکستان به پشت مرزهای ایران

نسیم آرامش در شبه‌قاره

نظارت نبود، مهسا در آتش سوخت

بازداشت بیش از 770 کودک زیر 18 سال در کرانه باختری از 7 اکتبر

دیدار وزیر کشور طالبان با نمایندگان چین و پاکستان درباره همکاری‌های منطقه‌ای

کرملین: استقرار صلح‌بانان اروپایی در اوکراین را نمی‌پذیریم

امیدی به احیای بانک آینده نیست؛ مجوز گزیر بدهید

معامله 94 کیلوگرم شمش طلا در 21 اردیبهشت ماه

مرحله دوم سود سهام عدالت چه زمانی واریز می‌شود؟

قیمت ارز‌های دیجیتال در 21 اردیبهشت 1404؛ بیت کوین حدوداً 8.5 میلیارد تومان

شوک قیمتی تخم مرغ: از ایران تا سوئیس

اخبار مثبت از مذاکرات امروز ایران - آمریکا در عمان: این توافق صورت گرفت

پایان دور چهارم مذاکرات هسته‌ای اعلام شد

ان‌بی‌سی: اختلاف بر سر ایران و غزه روابط ترامپ و نتانیاهو را متشنج کرده است

خبر فوری آسوشیتدپرس بعد از پایان دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا

پایان دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا؛ مذاکراتی دشوار اما مفید برای درک بهتر از مواضع یکدیگر

تداوم فضای تعلیق نه به نفع ایران و نه به نفع امریکاست

گروگان‌گیری تروئیکا

دوگانه بهارستانی‌ها در رفتار با پاستور

14 سالمند در غزه از گرسنگی جان دادند

اذعان ارتش هند به انهدام جنگنده‌هایش توسط پاکستان

تلفات نظامیان صهیونیست در عملیات نیروهای مقاومت در غزه

نشست ترکیه، اردن و سوریه در آنکارا برای بررسی تحولات امنیتی منطقه

خبرگزاری فرانسه: هدف حمایت اسرائیل از دروزی‌ها، تضعیف سوریه است

جزئیات تماس تلفنی جولانی با بن‌سلمان

سکه در مسیر افزایش قیمت؛ دلار 83 هزار تومان شد

صلح لرزان

از بندر تا «باغو»؛ بندرعباس 15 روز پس از انفجار