بزرگنمايي:
ایرانیان جهان - ایسنا / رئیس‌جمهور آمریکا در جریان سفر چهار روزه خود به منطقه، با تمرکز بر تقویت روابط با پادشاهی‌های خلیج فارس از جمله عربستان، قطر و امارات، موضعی متفاوت از دولت‌های پیشین آمریکا اتخاذ کرد و نشان داد که اتحاد سنتی واشنگتن با رژیم صهیونیستی دیگر اولویت بلامنازع سیاست کاخ سفید در غرب آسیا نیست.
رسانه آمریکایی در مطلبی با اشاره به سفر اخیر «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور ایالات متحده به غرب آسیا، گزارش داد که او در این سفر به رژیم صهیونیستی بی‌اعتنایی کرده و نشان داده است که رابطه با تل‌آویو دیگر مهم‌ترین ارتباط آمریکا در منطقه نیست.
به گزارش «وال‌استریت ژورنال»، رئیس‌جمهور آمریکا در جریان سفر چهارروزه خود به غرب آسیا، پادشاهی‌های خلیج فارس را در اولویت قرار داد و دست‌کم به‌طور موقت، از تمرکز سنتی واشنگتن بر ائتلاف دیرینه‌اش با رژیم صهیونیستی فاصله گرفت.
در این سفر، ترامپ با سران عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی دیدار و همکاری نزدیکی داشت، در حالی که به رژیم صهیونیستی و «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر آن که روابطش با ترامپ در ماه‌های اخیر سردتر شده، توجه چندانی نداشت.
پیش از آغاز این سفر نیز اقدام دولت ترامپ برای توافق یک‌جانبه با حماس جهت آزادی آخرین اسرای آمریکایی در غزه و برخی اقدامات دیگر، یا به‌کلی رژیم صهیونیستی را نادیده گرفت یا موجب غافلگیری آن شد و نشان داد که این 2 متحد قدیمی در خصوص بحران‌های منطقه‌ای هماهنگ نیستند.
این تحولات، تفاوت آشکاری با رویکرد «جو بایدن»، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا داشت. بایدن بیشتر بر جلب رضایت نتانیاهو، مذاکرات طولانی و غالباً بی‌نتیجه برای پایان جنگ غزه و ترمیم روابط با عربستان سعودی تمرکز کرده بود، کشوری که پیش از ورود به کاخ سفید آن را «کشور مطرود» خوانده بود.
به گزارش وال‌استریت ژورنال، سؤالی که اکنون مطرح است این است که آیا فاصله‌گرفتن ترامپ از رژیم صهیونیستی صرفاً اقدامی تاکتیکی است یا رویکردی بلندمدت؟ آمریکا همچنان نزدیک‌ترین متحد و اصلی‌ترین تأمین‌کننده تسلیحاتی این رژیم است. با اینکه حمایت از رژیم اشغالگر در کنگره آمریکا به دلیل جنگ غزه تضعیف شده، اما کاهش جدی روابط از سوی هیچ دولت آمریکایی به آسانی امکان‌پذیر نیست.
دیدار ترامپ و بن‌سلمان
به گفته برخی نزدیکان ترامپ، او هنوز از پیام تبریک نتانیاهو به بایدن پس از پیروزی وی در انتخابات 2020 ناراحت است. با این حال، تحلیلگران معتقدند اختلافات فعلی بیشتر به دستورکار ترامپ مربوط می‌شود تا گسست راهبردی بلندمدت.
«استیون کوک»، کارشناس امور غرب آسیا در اندیشکده «شورای روابط خارجی آمریکا» می‌گوید: «تفاوت‌ها واقعی است و تنش‌ها نیز واقعی هستند، اما بعضی‌ها بیش از حد اغراق می‌کنند که گویا حذف اسرائیل از برنامه سفر نشانه چیزی عمیق‌تر است.» به گفته او، نتانیاهو تاکنون 2 بار با ترامپ دیدار کرده و مقامات صهیونیست همچنان با واشنگتن در تماس نزدیک هستند.
به گزارش رسانه آمریکایی، برای دولت‌های عربی، حتی چرخش موقت آمریکا به سوی آن‌ها، اقدامی مثبت تلقی شد. «بدر السیف»، استاد دانشگاه کویت و متخصص امور خلیج فارس می‌گوید: «برای کسانی در خلیج فارس که فکر می‌کردند تنها راه دسترسی به آمریکا از طریق اسرائیل می‌گذرد، حالا روشن شده که می‌توان مستقیماً به سراغ واشنگتن رفت. ما به شخص اول در آمریکا دسترسی داریم.»
«جوئل ریبورن»، گزینه پیشنهادی ترامپ برای تصدی مقام عالی در وزارت خارجه آمریکا در امور غرب آسیا، در جلسه تأیید صلاحیت خود در سنا گفت: «کشورهای خلیج فارس در حال تبدیل شدن به شریک مورد ترجیح ما هستند. سفر رئیس‌جمهور ثابت کرد که زمان آن رسیده روابط‌مان با کشورهای خلیج فارس را از سطح امنیتی به سطح شکوفایی اقتصادی گسترش دهیم.»
اما هم‌زمان با ترک منطقه توسط ترامپ، وزارت خارجه عربستان سعودی بار دیگر جنایات رژیم صهیونیستی در غزه را محکوم و از حملات مکرر «ماشین جنگی اسرائیل علیه مردم فلسطین» انتقاد کرد. در جریان سفر ترامپ، جنگ غزه به‌ندرت مورد اشاره قرار گرفت. در عوض، کشورهای نفت‌خیز خلیج فارس او را با مراسمی باشکوه پذیرا شده و به‌شدت از او تجلیل کردند. ترامپ نیز برخلاف رؤسای جمهور قبلی، از ایراد سخنرانی درباره حقوق بشر خودداری کرد و گفت: «اعراب نیازی ندارند غربی‌ها برایشان موعظه کنند که چگونه باید زندگی کنند.»
ترامپ در امارات
در این میان، هیچ کشوری بیش از عربستان سعودی برای استقبال از ترامپ سنگ تمام نگذاشت. ولیعهد محمد بن سلمان در طول کل اقامت 36 ساعته ترامپ، او را همراهی کرد و این سفر با بدرقه رسمی شاهزاده در فرودگاه پایان یافت.
ترامپ نیز در جریان اقامت خود در ریاض رابطه آمریکا و عربستان سعودی را یکی از ستون‌های امنیت و رفاه دانست که اکنون از همیشه قدرتمندتر است و در همین مسیر نیز باقی خواهد ماند. ترامپ همچنین گفت رؤیای او این است که عربستان سعودی روابط خود را با رژیم صهیونیستی عادی‌سازی کند؛ هدفی که جو بایدن در دوران ریاست‌جمهوری‌اش نتوانست به آن دست یابد.
ترامپ در حضور جمع گسترده‌ای از مقامات سعودی گفت: «این تصمیم باید در زمان مناسب توسط عربستان اتخاذ شود.» به گزارش وال‌استریت ژورنال، ترامپ در این اظهارنظر خود تلویحا به این حقیقت اشاره داشت که تا وقتی جنایات رژیم صهیونیستی در غزه به پایان نرسیده، عادی‌سازی روابط میان تل‌آویو و ریاض ممکن نخواهد بود.
با این همه، وال‌استریت ژورنال گزارش داد که کشورهای عربی در گذشته نیز بارها وعده‌های حمایت آمریکا را شنیده‌اند، اما در عمل شاهد آن بوده‌اند که واشنگتن همچنان به رژیم صهیونیستی نزدیک‌تر باقی مانده است. در سال 2019، ترامپ وعده داد که در واکنش به حمله پهپادی به تأسیسات نفتی عربستان اقدام نظامی خواهد کرد؛ اما در نهایت دستور حمله را لغو کرد و این اقدام خشم مقامات سعودی را برانگیخت.
در ماه آوریل سال جاری نیز در حالی که بنیامین نتانیاهو به کاخ سفید سفر کرده بود، ترامپ اعلام کرد که مذاکرات هسته‌ای با ایران را آغاز کرده است؛ اقدامی که نتانیاهو را در حاشیه قرار داد.
دیدار ترامپ با رئیس امارات
علاوه بر این، در اوایل ماه میلادی جاری، ترامپ با نیروهای انصارالله یمن به توافق رسید تا حملات خود به کشتی‌های آمریکایی را متوقف کنند، اما این توافق شامل توقف حملات علیه رژیم صهیونیستی نمی‌شود. پیش از ورود به منطقه، ترامپ با گروه حماس بر سر آزادی «عیدان الکساندر» زندانی صهیونیستی-آمریکایی به توافق رسید، در حالی که زندانی‌های صهیونیست دیگر همچنان در اسارت باقی مانده‌اند. همچنین، در جریان این سفر، ترامپ با لغو تحریم‌های سوریه موافقت کرد؛ تصمیمی که با موضع رژیم صهیونیستی نسبت به دولت جدید دمشق در تضاد قرار دارد.
ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش نیز سفر به غرب آسیا را با عربستان آغاز کرد، اما سپس به اراضی اشغالی رفت، با نتانیاهو دیدار کرد و در قدس اشغالی دعا خواند و به اولین رئیس‌جمهور آمریکا تبدیل شد که در دوران مسئولیت خود این کار را انجام داده است.
اما این بار، ترامپ در ابوظبی برای نخستین‌بار در دوران ریاست‌جمهوری‌اش به یک مسجد رفت؛ چرخشی چشمگیر برای سیاستمداری که زمانی گفته بود: «اسلام از ما نفرت دارد.» و در دوره نخست ریاست‌جمهوری‌اش ورود تبعه‌های چندین کشور مسلمان به ایالات متحده را ممنوع کرده بود.