ایرانیان جهان - ایرنا / پیروزی «زهران کوامی ممدانی» در انتخابات شهرداری نیویورک ، نهتنها موجب دگرگونی برخی معادلات سیاسی بزرگترین شهر آمریکا شد بلکه او را به یکی از برجستهترین چهرههای سیاسی ایالات متحده در سال ۲۰۲۵ تبدیل کرد.
ممدانی ۳۴ ساله و عضو سوسیالیست دموکرات، با شکستن چندین تابوی سیاسی، از جمله تبدیل شدن به نخستین شهردار مسلمان نیویورک، اکنون در کانون توجه رسانهها، نخبگان سیاسی و افکار عمومی آمریکا قرار گرفته است.
ظهور ممدانی بهعنوان یک «پدیده سیاسی»، بازتابی از تحولاتی عمیقتر در جامعه آمریکا و حزب دموکرات تعبیر شده است؛ جایی که بخش قابل توجهی از رأیدهندگان، بهویژه جوانان و طبقه کارگر، خواستار تغییر رویکردهای سنتی در اداره شهرها، کاهش شکاف طبقاتی و مقابله با بحران فزاینده هزینههای زندگی هستند.
ممدانی در یکی از گرانترین شهرهای جهان، با شعار «شهری برای همه، نه فقط ثروتمندان»، توانست رای میلیونها نیویورکی را به دست آورد.
با این حال، پیروزی انتخاباتی، تنها آغاز راه است. ممدانی از اول ژانویه، سکان اداره شهری با بیش از هشت میلیون جمعیت و پیچیدهترین ساختار اجرایی در آمریکا را در دست میگیرد؛ شهری که همزمان با بحران مسکن، افزایش هزینههای معیشت، چالشهای امنیتی، زیرساختهای فرسوده و فشارهای سیاسی داخلی و ملی روبهرو است. منتقدان او را بیش از حد رادیکال میدانند و حامیانش، اجرای وعدههای انتخاباتی را آزمونی تعیینکننده برای آینده جریان مترقی در آمریکا تلقی میکنند.
در چنین شرایطی، نگاهها به آن است که آیا ممدانی میتواند وعدههای جسورانهای را که او را به قدرت رساند، از مرحله شعار به عرصه اجرا برساند یا خیر؛ وعدههایی که از مراقبت رایگان از کودکان و توقف افزایش اجارهبها تا رایگان شدن حملونقل عمومی شهری و تغییر اولویتهای دولت محلی به نفع طبقه متوسط و کمدرآمد را دربرمیگیرد.
گزارش پیشرو، ضمن مرور مسیر سیاسی زهران ممدانی و فضای شکلگرفته پیرامون او، به بررسی مهمترین وعدههای انتخاباتی، چالشهای پیشروی نخستین شهردار مسلمان نیویورک و واکنشهای سیاسی داخلی به آغاز دوره مدیریتی او میپردازد.
آغاز کار زیر ذرهبین
ممدانی حتی پیش از آغاز به کار در یکی از حساس ترین مشاغل سیاسی آمریکا، با نظارت شدید روبهروست. جمهوریخواهان او را بهعنوان یک هیولای لیبرال توصیف کردهاند. برخی از همحزبیهای دموکراتش او را بیش از حد چپگرا میدانند. مترقیها نیز با دقت هر نشانهای از چرخش او به سمت میانه را زیر نظر دارند.
او در اول ژانویه کنترل بزرگترین شهر آمریکا را به دست خواهد گرفت؛ در حالی که کل کشور نظارهگر است تا ببیند آیا میتواند وعدههای بزرگی را که وی را به این پست رساند عملی کند و همزمان از عهده وظایف روزمره این شغل بر می آید؛ آن هم در شرایطی که مخالفان او هر لغزش ممدانی را برجسته میکنند.
«جورج آرزت» مشاور باسابقه دموکرات در نیویورک که پیشتر با «اد کوچ»، شهردار اسبق این شهر همکاری داشته است، به خبرگزاری آسوشیتدپرس می گوید: برای ممدانی، آغاز قدرتمند بسیار حیاتی است.
وی می گوید: «او باید از ۱۰۰ روز نخست مدیریتش استفاده کند تا به مردم نشان دهد که توانایی حکمرانی دارد. باید ذهنیتی را در مردم شکاو ل بدهد که همه را به عنوان فردی جدی درنظر بگیرند.»
به گفته آرزت، این تلاش باید با نخستین سخنرانی ممدانی بهعنوان شهردار آغاز شود؛ جایی که برای رهبر جدید شهر مهم است نقشه راه روشنی از دستورکار خود ترسیم کند و به نیویورکیها بگوید چه کارهایی میخواهد انجام دهد و چگونه قصد انجام آنها را دارد.
بازار ![]()
مراسم تحلیف در اول ژانویه
ممدانی حوالی نیمهشب، در مراسمی خصوصی در یک ایستگاه تاریخی و متروکه متروی تالار شهر، سوگند یاد خواهد کرد. سپس، بار دیگر بر پلههای تالار شهر سوگند خواهد خورد؛ در حالی که انتظار میرود حامیانش در خیابانهای اطراف برای برگزاری یک جشن خیابانی حضور پیدا کنند.
به گفته آرزت، ممدانی باید برای رسیدگی به مسوولیتهای ملموس این شغل، به نیروهای باتجربهای که استخدام کرده تکیه کند؛ در حالی که او و تیمش همزمان دستورکار بلندپروازانه خود در زمینهٔ کاهش هزینه های زندگی را نیز دنبال میکنند.
مدیریت انتظارات در شهری با هشت میلیون مطالبه
ممدانی با یک ایده بزرگ وارد کارزار انتخاباتی شد: جابهجا کردن قدرت دولت به سمت کمک به نیویورکیهای طبقه کارگر، نه ثروتمندان.
شعارهای او که شامل مهدکودک رایگان، خدمات رایگان اتوبوسهای شهری و توقف افزایش اجاره برای ساکنان آپارتمانهای دارای اجاره تثبیتشده می باشد، رأیدهندگان را در یکی از گرانترین شهرهای آمریکا هیجانزده کرد و او را به چهرهای برجسته از حزب دموکرات تبدیل ساخت؛ حزبی که در دوره دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ بهدنبال رهبران تازه و درخشان است.
۱۰۰ روز نخست؛ آزمون جدیت و توان حکمرانی
اما ممدانی ممکن است درگیر مسوولیتهای بیامان اداره شهر نیویورک شود؛ از اطمینان از جمعآوری زبالهها و ترمیم چالههای خیابانها گرفته تا اعزام بهموقع برفروبها. وقتی تاخیر مترو رخ میدهد یا سیلابی به راه میافتد، یا جرمی جنجالی اتفاق میافتد، یا یک افسر پلیس در مسیر دوچرخه پارک میکند، غیرمعمول نیست که شهردار شهر با موجی از انتقادات مواجه شود.
«باسیل اسمیکل» استراتژیست سیاسی دموکرات و استاد دانشگاه کلمبیا نیز در این باره به خبرگزاری آسوشتیدپرس گفت: «او یک نامزد جنجالی بود و این بلافاصله انتظارات را در سطح محلی و ملی بالا میبرد. وی باید فقط روی مدیریت انتظارات تمرکز کند و اوایل کار چند پیروزی خوب به دست بیاورد.»
این استاد دانشگاه کلمبیا تصریح کرد: «در نیویورک کارهای زیادی هست که آدم را حسابی مشغول میکند.»
بخش بزرگی از کار ممدانی همچنین متقاعد کردن آن دسته از نیویورکیهایی خواهد بود که همچنان نسبت به او بدبین هستند.
اسمیکل افزود: «بزرگترین مانع» این است که مردم با سیاستهای او احساس راحتی کنند و تلاش های او برای کمک به شهر را درک کنند. «سخت است که همه اینها در روز اول اتفاق بیفتد؛ یا حتی تا روز سیام یا روز صدم.»
چالشها و فرصتها
پیشنهاد ممدانی برای مهدکودک رایگان همگانی که شاید یکی از پرهزینهترین طرحهای او باشد. در عین حال از جمله طرحهایی است که حمایتهای قدرتمندی را از سوی «کتی هوکول» فرماندار نیویورک و سیاستمداری میانهرو از بوفالو جلب کرده که از شهردار منتخب حمایت کرده است.
فرماندار نیویورک مشتاق همکاری با ممدانی بر سر این سیاست است و هر دو این برنامه را اولویتی اصلی میدانند، هرچند هنوز دقیقا روشن نیست این طرح چگونه میتواند به مرحله اجرا برسد.
هوکول که سال ۲۰۲ در معرض انتخاب مجدد قرار دارد، بارها گفته است که نمیخواهد مالیات بر درآمد را افزایش دهد امری که ممدانی برای نیویورکیهای ثروتمند از آن حمایت میکند با این حال نسبت به افزایش مالیات شرکتها رویکردی بازتر نشان داده است.
مایکل جیاناریس معاون رهبر سنای ایالتی و از متحدان ممدانی در این باره به رسانه های آمریکایی گفت: «فکر میکنم او برای دستورکارش متحدان و حامیانی دارد، اما سؤال این است که فرماندار تا کجا پیش خواهد رفت.»
وی افزود: «این درک وجود دارد که رأیدهندگان نظرشان را اعلام کردهاند و سیاستهای بسیار روشنی با کارزار موفق او گره خورده است؛ بنابراین عدم پیشرفت در آنها بهمعنای بی اعتنایی به رأیدهندگان خواهد بود.»
تعهد ممدانی برای توقف افزایش اجاره حدود یک میلیون واحد دارای اجاره تثبیتشده در شهر، نیازمند همکاری ایالتی نیست اما این پیشنهاد که شاید شناختهشدهترین وعده کارزار او باشد از همان ابتدا با مخالفت روبهرو شده است.
«اریک آدامز» شهردار کنونی نیویورک در هفتههای اخیر مجموعهای از انتصابات را در هیاتی محلی انجام داد که افزایش سالانه اجاره این واحدها را تعیین میکند.
این اقدام میتواند توانایی شهردار منتخب برای اجرای این طرح را، دستکم در سال نخست پیچیدهتر کند؛ هرچند ممدانی گفته است همچنان به توانایی خود برای توقف افزاریش اجاره اطمینان دارد.
چالشهای سیاسی پیش روی ممدانی
خبرگزاری آسوشیتدپرس می گوید: روابط ممدانی با بخشی از جامعه یهودی شهر نیویورک، بهدلیل انتقادهایش از دولت اسرائیل و حمایت از حقوق بشر فلسطینیان، تیره است .
اتحادیه ضدافترا (ADL) سازمان حامی یهودیان اعلام کرده که سیاستها و انتصابات ممدانی را رصد خواهد کرد و مدعی شده است: «در دورهای از یهودستیزی بیسابقه در شهر نیویورک، از ساکنان یهودی در پنج منطقه شهر حفاظت کند.»
اوایل همین ماه، یکی از منصوبان ممدانی بهدلیل پیام هایی در شبکههای اجتماعی که بیش از یک دهه پیش منتشر کرده و حاوی کلیشههای یهودستیزانه بود، استعفا داد. استعفای او پس از انتشار پیام ها از سوی اتحادیه ضدافترا انجام شد.
این گروه از آن زمان یافتههای دیگری درباره افرادی که در کمیتههایی که ممدانی در دوران انتقال به سمت شهرداری تشکیل داده، خدمت میکنند منتشر کرده اما ممدانی در واکنش گفته است: این گروه اغلب «تمایز» میان یهودستیزی و انتقاد از دولت اسرائیل را نادیده میگیرد.
فراخوان گذشته شهردار منتخب برای کاهش بودجه پلیس شهر همچنان نقطهضعفی برای او محسوب میشود. تصمیم او برای حفظ «جسیکا تیش» رئیس فعلی پلیس شهر برخی نگرانیها درباره یک دگرگونی رادیکال در راس بزرگترین نیروی پلیس کشور را کاهش داده است.
از سوی دیگر دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا مطرح است. تنشها میان ترامپ و ممدانی دستکم فعلا پس از ماهها جدال لفظی کاهش یافتنه است. این کاهش تنش ها پس از دیداری غیرمنتظره اما دوستانه در دفتر کاخ سفید رخ داد.
با این حال، با توجه به اختلافات عمیق سیاسی میان آنها، بهویژه بر سر اجرای قوانین مهاجرتی و هر موضوع دیگری که بتواند رئیسجمهور دمدمیمزاج را تحریک کند، تنش های آینده دور از انتظار نیست.
جمع بندی
از این رو، ممدانی در آستانه آغاز مسولیتی قرار دارد که میتواند مسیر سیاسی او و حتی بخشی از آینده حزب دموکرات را رقم بزند. پیروزی او نماد تغییر نسل و مطالبات تازه در جامعه آمریکا است، اما تبدیل این سرمایه سیاسی به دستاوردهای ملموس شهری، آزمونی دشوار خواهد بود.
نخستین شهردار مسلمان نیویورک اکنون باید ثابت کند که میتواند میان آرمانهای جنبشی، واقعیتهای پیچیده اداره یک کلانشهر و فشارهای سیاسی داخلی و ملی توازن برقرار کند. موفقیت یا ناکامی ممدانی، نهتنها سرنوشت شهرداری نیویورک، بلکه جایگاه جریان مترقی در سیاست آمریکا را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.